Symbolika narodowa odzieży jako manifestacja wartości patriotycznych – case study patriotycznych marek odzieżowych / National symbols of clothes as a manifestation of patriotic values – case study of patriotic clothes brands

Abstract

Streszczenie: Niniejszy artykuł ma na celu analizę postaw związanych z odzieżą patriotyczną i symboliką marki patriotycznej na polskim rynku modowym. Opracowanie zostało oparte na studiach literatury zarówno polskiej, jak i zagranicznej, przeglądzie raportów oraz czasopism branżowych. Przeprowadzono również badania własne o charakterze pierwotnym -case study dwóch polskich patriotycznych marek modowych oraz badanie ankietowe (przy wykorzystaniu kwestionariusza online) dotyczące znaczenia symboliki odzieży patriotycznej.

Zróżnicowanie postaw etnocentrycznych polskich konsumentów odzieży

“…Podejmowane przez konsumentów wybory nie zawsze są racjonalne, gdyż są silne podporządkowane aspiracjom tożsamościowym oraz trendom. Prowadzi to do skracania cyklu życia produktu nie ze względu na jego zużycie, lecz dynamicznie zmieniające się preferencje konsumentów i wielość czynników wpływających na nabywanie odzieży (Sempruch--Krzemińska i in., 2016;Mróz-Gorgoń i Perchla-Włosik, 2016).…”

“…Odzież może służyć bardziej dosłownemu wyrażaniu patriotyzmu przez wykorzystanie umieszczonych na niej i komunikowanych przez nią symboli, skojarzeń, odwołań do historycznych wydarzeń, postaci lub postaw, z którymi utożsamia się konsument (Łoziński, 2016). W kontekście polskim w ostatnich latach zauważa się wyraźny wzrost zainteresowania modą nazywaną mianem p a t r i o t y c z n e j. Odzież o motywach patriotycznych, pejoratywnie niekiedy określa się także jako "p a t r i o t y z m k o n f e k c y j n y" lub "p a t r i o t y z m k o s z u l k o w y", zwracając uwagę na powierzchowność i komercjalizowanie odwołań do symboliki narodowej (Doległo, 2018;Mróz-Gorgoń i Perchla-Włosik, 2016). Popularność tego typu odzieży wśród wybranych grup społecznych, które nabywając i nosząc ją, akcentują swoją afiliację grupową i rozumienie patriotyzmu sensu largo, jest według tych badaczy dowodem na mediatyzację i komercjalizację współczesnej pamięci społecznej.…”

“…Badania etnocentryzmu gospodarczego w Polsce także nie obejmowały etnocentryzmu w odniesieniu do wzornictwa i stosowały głównie podejście ilościowe. Analizy przejawów etnocentryzmu odzieżowego związanych z treściami symbolicznymi, takich jak nabywanie i posiadanie odzieży patriotycznej (Łoziński, 2016;Mróz-Gorgoń i Perchla-Włosik, 2016;Doległo, 2018;Turko, 2020) czy strój ludowy oraz inspiracje kulturą regionalną we współczesnym wzornictwie (Brzezińska, 2013;Orszulak-Dudkowska, 2013;Słomska-Nowak, 2014;Orzeł, 2018;Czerwińska, 2018), prowadzono natomiast, głównie opierając się na analizach i interpretacjach danych uzyskanych w trakcie badań o charakterze jakościowym, częściej patrząc na ofertę producentów niż postawy konsumentów. Wątek patriotyzmu symbolicznego w badaniach ilościowych pojawił się jedynie w ograniczonym zakresie w sondażu CBOS (2018), w którym respondentów zapytano o noszenie odzieży patriotycznej, nie wiążąc tej kwestii z innymi postawami dotyczącymi rynku mody.…”

“…Przewaga młodych mężczyzn związana jest z popularnością partii prawicowych i liberalno-narodowych wśród nich. Są oni często grupą docelową marek odwołujących się tradycjonalistycznego patriotyzmu opartego na więzach krwi i przekazie martyrologicznym (Łoziński, 2016;Mróz-Gorgoń i Perchla-Włosik, 2016).…”