Suri̇yeli̇ Mülteci̇ Kadinlarin Entegrasyon Süreci̇nde Sosyal Ağlarin Olumlu Ve Olumsuz Etki̇leri̇

Abstract

ÖZET Suriye'de 15 Mart 2011 tarihinde, Arap Baharı olarak bilinen gösteriler ile başlayan ve nisan ayı itibariyle hız kazanan çatışmalar ülkeyi bir iç savaşa sürüklemiştir. İç savaşın ülke geneline yayılması ve hayatın yaşanmaz hale gelmesiyle birlikte, temel ihtiyaçlarını ve güvenliklerini karşılayamaz duruma gelen Suriyeliler çareyi sığınma haklarını kullanarak ülkelerini terk etmekte bulmuşlardır. Suriye ile geçmişten bu yana güçlü tarihi, kültürel ve komşuluk bağları olan Türkiye, krizden etkilenen Suriye vatandaşları için "açık kapı politikası" izlemiş ve dört yıl içerisinde %44'lük kabul oranı ile Suriye'ye komşu ülkeler arasında en fazla Suriyeli mülteciyi kabul eden ülke konumuna gelmiştir. Yine BMMYK verilerine göre, Türkiye'deki bütün Suriyeli mültecilerin % 49.2'si kadınlar ve çocuklardır. Bu oran kadınların göç sürecinden en çok etkilenen gruplar arasında yer aldığını ve incelenmesi gereken riskli bir grup olduğunu göstermektedir. Bu bağlamda Suriyeli mülteci kadınların uyum sorunlarını aşmak ve bulundukları ülke ile toplumsal ilişkileri sağlama almak amacıyla güvendikleri sosyal ağlar ise pozitif etkiye sahip olmanın yanında negatif bir etkiyi de beraberinde getirmekte olup onları başka sorunlara sürüklemektedir. Bu sorunlar suça olan yönelimi de artırmakla birlikte sosyal ağların karanlık yüzünü gözler önüne sermektedir. Çalışmada öncelikli olarak kurumsal açıklamalar bağlamında Suriyeli mülteci kadınların bulundukları ülkelere dahil olma sürecinde sosyal ağların olumlu yönlerine dikkat çekilmiştir. Daha sonra özellikle Suriyeli mülteci kadınların yaşadığı sorunlar ve onları suça iten faktörlerde sosyal ağların olumsuz yönleri literatür derlemesine bağlı olarak ele alınmıştır.

Kitlesel Göç, Sosyal Kabullenme ve Uyum Bağlamında Türkmen İşçilerin Deneyimleri

“…Akrabaların, arkadaşların, aile bireylerinin ve tanıdıkları iş çevresinin iş buldukları zaman hemen kendilerini arayarak işlere yerleştirdiklerini belirten katılımcılar, sosyal ağların çalıştıkları yerde eleman açığı olması ve referans olmaları durumunda işe çağırıldıkları, iş şartlarını katılımcıya sosyal ağdaki insanların aktardığı, sosyal ağların başka bir iş bulana kadar geçimlerini sağlayacak işleri de ayarladıkları, genel olarak kendilerinin çalıştıkları yere akrabalarını da yerleştirdikleri görülmektedir. Akrabalık ve aile bağları, kültürel ve ekonomik sermayeyi sağlamanın yanında barınma, iş bulma ve bürokratik işlemlerin halledilmesini sağlama gibi konularda destek sağlamaktadır (Demirbaş ve Akyiğit, 2018).…”

Türkiye'de Suriyeli Kadın Üniversite Öğrencilerinin Etnik Grup Aidiyet Algıları ve Gündelik Yaşam Pratiklerinin Toplumsal Cinsiyet ile İlişkisi

“…Bu çerçevede değişen ve dönüşen toplumsal yapıda göç hareketleri her daim devinimliğini muhafaza etse de cinsiyete ilişkin norm ve değerler keskin kalıpları bünyesinde barındırmaktadır. "Suriye İnsan Hakları Merkezi (SNHR)'nin 2013 Kasım ayında yaptığı bir açıklamada, güvenlik güçlerinin düzenlediği operasyonlarda 10 binden fazla kadının hayatını kaybettiği ve 7 binden fazla kadının ise cinsel şiddete maruz kaldığı belirtilmektedir'' (Akyiğit & Demirbaş, 2018). Bu anlamıyla istatiksel verilere bakıldığında, savaşın yarattığı tahribatlar, fiziksel şiddeti açığa çıkarttığı kadar psikolojik ve yapısal şiddeti de açığa çıkartmaktadır.…”