Sürdürülebilir pazarlamanın sürdürülebilir tüketim üzerindeki etkisinde çevre bilincinin aracılık rolü

Abstract

Günümüzde hızlı nüfus artışı, çevre kirliliği, doğal kaynakların tükenmeye başlaması, iklim değişiklikleri, ekonomik krizler, sosyal eşitsizliğin artması gibi birçok problemde görülen artış sürdürülebilirliğin önemini daha da arttırmıştır. Gelecek nesillere daha adil, refah düzeyi yüksek ve yaşanabilir bir dünya bırakmak adına işletmelerin sürdürülebilir pazarlamayı anlamaları ve tüketicilerin çevre bilincine sahip olarak sürdürülebilir tüketim gerçekleştirmeleri oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı sürdürülebilir pazarlama faaliyetlerinin tüketicilerin çevre bilinçleri ve sürdürülebilir tüketim davranışları üzerindeki etkilerini ve bu değişkenler arasındaki ilişkileri bir model çerçevesinde ortaya koyabilmektir. Çalışmada kolayda örnekleme ve çevrimiçi anket yöntemleri kullanılmış ve 404 kişilik bir örneklem büyüklüğüne ulaşılmıştır. Verilerin analizinde keşfedici faktör analizi, güvenilirlik analizi, doğrulayıcı faktör analizi ve yapısal eşitlik modellemesi analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda sürdürülebilir pazarlama ve sürdürülebilir tüketim arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu; sürdürülebilir pazarlama ve çevre bilinci arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu; çevre bilinci ve sürdürülebilir tüketim arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çevre bilincinin, sürdürülebilir pazarlama ile sürdürülebilir tüketim arasındaki ilişkide aracı etkiye sahip olduğu tespit edilmiştir.

Is Environmental Awareness an Effective Factor to Ensure Sustainable Consumption?

“…Çalışma sonucuna göre çevre sorunlarına duyarlılık ile sürdürülebilir tüketim davranışı arasında pozitif bir ilişki olduğu belirlenmiştir. Küçükyörük & Kurtuldu (2022) çalışmalarında sürdürülebilir pazarlamanın sürdürülebilir tüketim üzerindeki etkisinde çevre bilincinin aracılık rolünü incelemiş olup, araştırma sonucunda sürdürülebilir pazarlama ile sürdürülebilir tüketim arasında ve sürdürülebilir pazarlama ile çevre bilinci arasında pozitif yönlü bir ilişki olduğu, ayrıca çevre bilincinin de aracı etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Yılmaztürk & Akdoğan (2023) çalışmasında yeşil satın alma niyetinin materyalizm ve sürdürülebilir tüketim davranışı üzerindeki aracılık rolünü incelemişlerdir.…”

“…Ancak sürdürülebilir pazarlama yaklaşımında, sadece tüketicilere değil aynı zamanda sosyal ve doğal çevreye de uyumlu şekilde sürdürülebilir ilişkiler kurmak büyük önem taşımaktadır. Günümüzde, sürdürülebilir pazarlama çabaları ekonomik, sosyal ve çevresel faktörler arasında denge sağlayarak uluslararası şirketlerin marka değerlerinin kendi varlık sınırlarını aşabileceği bir noktada bulunmaktadır (Küçükyörük & Kurtuldu, 2022).…”