Streszczenie. Artykuł poświęcony jest analizie karier urzędniczych i pozycji społeczno--majątkowej podkomorzych ziemskich w Małopolsce właściwej (w województwach krakowskim, sandomierskim i lubelskim) w XVI-XVII wieku. Autor analizuje przebieg kariery podkomorzych na tle sytuacji w innych częściach Rzeczypospolitej, podkreśla przy tym, że cieszyli się oni wielkim szacunkiem wśród szlachty i często wybierani byli na posłów na sejm Rzeczypospolitej lub marszałków sejmików. W artykule przedstawiono czynniki określające wybór na urząd podkomorzego i kwestię awansu podkomorzych do senatu. Pokazano społeczną i ekonomiczną pozycję podkomorzych, która sugeruje, że osoby pełniące ten urząd w obu rozpatrywanych stuleciach należały do wyższych warstw
32Jacek Pielas stanu uprzywilejowanego. Podkreślono różnicę w przebiegu kariery urzędniczej i sytuacji majątkowej podkomorzych w XVI i XVII wieku. Skład osobowy badanej zbiorowości urzędniczej ustalono na podstawie spisów urzędników ziemskich wymienionych województw.Abstract. The article is devoted to Chamberlains of the Land in Lesser Poland (the provinces of Krakow, Sandomierz and Lublin) in the sixteenth and seventeenth centuries. The main focus is on their clerical and financial careers in comparison with the other lands of the Polish-Lithuanian Commonwealth. The author emphasizes that the Chamberlain of the Land was the highest of the Offices of the Land and was highly respected among the nobility; therefore, those who held that office were often elected Members of Parliament and Speakers of sejmiki (provincial-level assemblies). The article presents the factors which determined the election for the office of Chamberlain of the Land and the issue of advancement of Chamberlains to the Senate. It shows the social position and financial status of Chamberlains as well as their affiliation with a particular group of the privileged. Also, attention was drawn to the significant differences between the two studied centuries regarding the course of clerical and financial careers of those who held the office of Chamberlain of the Land.