Społeczna percepcja dystansu i tolerancji

Abstract

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest ukazanie zależności pomiędzy konstruktami dystansu i tolerancji.
 PROBLEM I METODY BADAWCZE: Głównym problemem jest ustalenie hierarchii cech charakteryzujących postawy tolerancyjności i dystansowania się oraz określenie ich wewnętrznych struktur. Metoda badawcza: sondaż diagnostyczny, w skład którego weszła autorska Skala Tolerancyjności i Dystansowania (STD) oraz ankieta.
 PROCES WYWODU: Przedstawiono różnorodność definicyjną pojęć dystansu i tolerancji, a następnie wykazano ich wzajemne powiązania. W następnej części zaprezentowano metodę ich pomiaru, a także otrzymane wyniki badań i związki pomiędzy dystansem i tolerancją. W podsumowaniu wskazano na istotę i potrzebę dalszej eksploracji tych konstruktów, jak również ich znaczenie dla pedagogiki.
 WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W toku prowadzonych analiz porangowano cechy tolerancyjności i dystansowania się u badanych osób. Następnie przetransformowano dane rangowe na wyniki standaryzowane i przeprowadzono analizę czynnikową metodą głównych składowych, wyodrębniając czynniki dystansowania się i tolerancyjności. Analizą skupień metodą k-średnich ustalono profile dystansowania się badanych osób, a w dalszej kolejności za pomocą metody regresji wielokrotnej krokowej ustalono zależności pomiędzy typami deklarowanych postaw dystansowania się i tolerancyjności.
 WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Otrzymane wyniki badań wskazują na specyficzne konfiguracje pojęć charakteryzujących postawy tolerancyjności i dystansowania się. Zarówno tolerancyjność, jak i dystansowanie się może się pojawiać w pozytywnym i negatywnym kontekście sytuacyjnym, gdzie ich społeczna percepcja bywa najczęściej uproszczona, jednowymiarowa i stereotypowa, ale one same przekładają się w świadomości społecznej na codzienność funkcjonowania ludzkiego, w tym relacje między nimi. Dlatego też nie należy ich rozpatrywać w izolacji od siebie. Ze względu na potrzebę kształcenia dzieci w duchu tolerancyjności trzeba pogłębić eksplorację zjawiska i jego zmiennych.

Osoba chora i osoba z niepełnosprawnością w rodzinie w ujęciu Teresy Kukołowicz

“…O ile współcześnie niektóre ich poglądy dotyczące społecznego kontekstu zdrowia i choroby (por. Kawczyńska-Butrym, 1984;Kirenko, 2007;Parczewska, 2012;Domagała-Zyśk, 2019) czy uznawania choroby i niepełnosprawności za czynnik wyzwalający wzrost osoby (por. Ogińska-Bulik, Juczyński, 2010;Byra, 2011;Byra, 2017) wydają nam się oczywiste i są przedmiotem pogłębionych analiz, o tyle kilkadziesiąt lat temu były nowatorskie i wyznaczały pewien innowacyjny model postaw wobec choroby i niepełnosprawności.…”