Sosyal Medya Ekseninde Kişilerarası İletişim ve Benlik Sunumu

Abstract

Enformasyon ve iletişim teknolojilerinin gelişimi ile birlikte sosyal paylaşım ağları kişilerarası iletişimi geleneksel ortamdan dijital ortama taşımış ve kişiler arası iletişimin önemli bir aracı haline gelmiştir. İnternet kullanımının artması ile birlikte sosyal paylaşım ağları kişilerarası iletişimin şekillenmesinde etkili olmuş; bireyler, ilişki kurma, sürdürme, geliştirme, derinleştirme veya sonlandırma ilişkilerini online ortamlar üzerinden yürütmeye başlamışlardır. Dijitalleşmenin yoğunluk kazandığı günümüzde bireyler kendilerini sosyal medya ortamında ifade etmekte ve arkadaşlık ilişkilerini sosyal medya üzerinden oluşturmaktadır. Nitekim, sosyal medya ortamında takipleşmek, yorum yapmak, beğeni almak, ifade bırakmak gibi eylemler bireyler için önemli olmuştur. Bireyler görsel paylaşım ve yorumsal ifadelerle yaptıkları etkinlikler ile benlik oluşturmaktadırlar. Bunun bir sonucu olarak kişilerarası iletişim yüz yüze iletişimsel sıyrılarak sosyal ağlar üzerinden gerçekleşmeye başlamıştır.
 Bu çalışmada öncelikle dijitalleşme bağlamında iletişimin dönüşmesi, dönüşen toplumsal yapı, bireyin kendini sunumu ve kişilerarası iletişim süreçleri, teknoloji ve araçlar bağlamında ele alınmıştır. Bireyin benlik sunumu, sosyal ağ sitesi olan Instagram örneği üzerinden kişilerin kişilerarası iletişim amaçlı kullanım eğilimlerinin belirlenmesi amaçlanmış olup; bireyin kendini sunma biçimleri ve benlik sunum taktikleri konusunda detaylı bir analiz gerçekleştirilmiştir. Çalışma çerçevesinde araştırmacının Instagram hesabında yer alan 10 Instagram hesabı (5 kadın, 5 erkek) basit rastlantısal örneklem ve cinsiyet bağlamında kotalı örneklem aracılığıyla seçilerek yürütülmüş olup; içerik çözümlemesi yöntemi ile analiz edilmiştir. Ayrıca her bir kullanıcı hesabına uygulanması için İçerik Çözüm Analiz Formu hazırlanmıştır. Çalışma kapsamında incelenen kullanıcı hesapları hikaye paylaşımı ve gönderi/paylaşım kısımlarında içerikler Jones ve Pittman (1982) Benlik Sunum Taktiklerini temal alan beş ana faktör çerçevesinde incelenmiştir.