Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Mesleki Tükenmişlik Düzeylerinin ve Öz-Yeterlik İnançlarının İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı sosyal bilgiler öğretmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeylerinin ve öğretmen öz-yeterlik inançlarının incelenmesidir. Nicel araştırma yöntemlerinden tarama modelinde desenlenen bu çalışmanın örneklemi Van ili merkez ilçelerindeki Millî Eğitim Bakanlığı’na bağlı ortaokullarda görev yapan 154 sosyal bilgiler öğretmeninden oluşmuş, veriler “kişisel bilgi formu”, “Tükenmişlik Envanteri Eğitimci Formu” ve “Öğretmen Öz-yeterlik İnancı Ölçeği” ile toplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda, sosyal bilgiler öğretmenlerinin mesleki tükenmişliğin duygusal tükenme boyutundaki tükenmişliklerinin orta düzeyde olduğu, duyarsızlaşma boyutundaki tükenmişliklerinin düşük düzeyde olduğu, kişisel başarı alt boyutundaki tükenmişliklerinin ise yüksek düzeyde olduğu bulunmuştur. Bununla birlikte öğretmen öz-yeterlik inanç düzeylerinin akademik öz-yeterlik, mesleki öz-yeterlik, sosyal öz-yeterlik boyutlarında ve öz-yeterlik inanç ölçeğinin genel toplamında yüksek olduğu, entelektüel boyutta ise orta düzeyde olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, mesleki tükenmişliğin duygusal tükenme ve duyarsızlaşma boyutları ile öğretmen öz-yeterlik inançlarının akademik öz-yeterlik, mesleki öz-yeterlik, sosyal öz-yeterlik, entelektüel öz-yeterlik boyutları ve toplam öz-yeterlikleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Mesleki tükenmişliğin kişisel başarı boyutu ile öğretmen öz-yeterlik inançlarının akademik öz-yeterlik, mesleki öz-yeterlik, sosyal öz-yeterlik, entelektüel öz-yeterlik boyutları ve toplam öz-yeterlikleri arasında ise pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur.