Sosyal Bilgiler Ders Kitaplarının Değerler Bakımından İncelenmesi

Abstract

Eğitim-öğretim süreci içinde kazandığımız değerlerin hem ilerdeki davranışlarımızı şekillendirmede hem de okul ortamında öğrenciler arasında sorun oluşturabilecek durumların ortaya çıkmasını önlemede etkili olduğu düşünülmektedir. Değerler yaşam boyu karşılaşabileceğimiz sorunlara yönelik sağlıklı çözümler geliştirmemizi sağlar. Değerler iyi, güzel ve doğru olarak kabul ettiğimiz davranış ve tutumlardır. Sosyal Bilgiler Öğretim Programında öğrencilere kazandırılması amaçlanan değerler, her bir sınıf düzeyi için kazanımlar ve kazanım açıklamaları olarak öğrenme alanı düzeyinde belirtilmiştir. Programda belirtilen değerlerin ders kitaplarına dağılımının konu edinen bu çalışma nitel araştırma yöntemi ile hazırlanmıştır. Durum çalışması şeklinde desenlenen araştırmada 5., 6., 7. sınıf ders kitaplarından birer adet seçilmiştir. Seçilen kitaplar betimsel analiz yöntemi ile analiz edilerek, içeriklerinde yer alan değerler bakımından incelenmiştir.Araştırmacı sosyal bilgiler dersi öğretim programında yer alan değerlere ilişkin bir tablo hazırlamıştır. Ders kitaplarında bu değerler belirlenmiş ve sayısallaştırılmıştır. Ders kitaplarına değerlerin dağılımı hem sınıf seviyesi bakımından hem de öğrenme alanı bakımından ortaya konmuştur. Vatanseverlik, duyarlılık, dayanışma değerleri en sık işlenen değerler olarak bulunmuş; değerlerin ders kitaplarında dengeli dağılmadığı görülmüştür.