Siniflarina Göre Öte Gezegenleri̇n Farkliliklarinin Kruskal Walli̇s Yöntemi̇ İle Beli̇rlenmesi̇

Abstract

Kepler uzay aracı sayesinde 2600 adetten fazla öte gezegen onaylanmıştır. Onaylanan öte gezegenler ana yıldızlarına göre sınıflandırılmaktadır. Bu çalışmada ana yıldız özelliklerine göre sınıflandırılan öte gezegenlerin sınıflarına göre hangi özelliklerinin değiştiği ve hangi sınıflar için bu özelliklerin farklılık gösterdiğinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Ayrıca ana yıldız özelliklerine göre sınıflandırma yerine alternatif bir yöntemin kullanılması için ayrıcı faktörlerin bulunması da çalışmanın diğer bir amacıdır. Araştırmada NASA’nın oluşturmuş ve daha sonra bilim insanları tarafından düzenlemiş olan “The NASA Exoplanet Archive: Data and Tools for Exoplanet Research” adlı veri seti kullanılmıştır. Çalışmanda F, G, K, M sınıflarında bulunan 2275 öte gezegen ve bu öte gezegenlere ait yıldız sınıfı, yörünge dönemi, geçiş dönemi, etki parametresi, transit süresi (saat), transit derinlik (milyonda çap), gezegen yarıçapı (gezegen yarıçapı/dünya yarıçapı), denge sıcaklığı (kelvin), güneşlenme akışı (dünya akışı), transit sinyalden gürültüye geçiş, yıldız etkili sıcaklık, yıldız yüzey yer çekimi, yıldız yarıçapı (yıldız yarıçapı/dünya yarıçapı), sağ yükseliş, sapma ve kepler bandı değerleri kullanılmıştır. Çalışmada ayırıcı özelliklerin bulunması için ANOVA analizinin parametrik olmayan alternatifi Kruskal-Wallis analizi kullanılmıştır. Yapılan Kruskal Wallis analizinden sonra geçiş dönemi, transit süresi (saat), transit derinlik (milyonda çap), gezegen yarıçapı (dünya yarıçapı), denge sıcaklığı (kelvin), güneşlenme akışı (dünya akışı), transit sinyalden gürültüye geçiş, yıldız etkili sıcaklık, yıldız yüzey yer çekimi, yıldız yarıçapı (dünya yarıçapı) ve kepler bandı değişkenleri için yıldız sınıflarından en az birinde istatistiksel olarak anlamlı bir farklılığın bulunduğu tespit edilmiştir.Transit derinliği, denge sıcaklığı, güneşlenme akışı, yıldız etkili sıcaklık, yıldız yüzey yer çekimi ve yıldız yarıçapı değişkenlerinde tüm sınıf grupları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Belirtilen değişkenler öte gezegenlerin sınıflandırılmasında ayırıcı özellikler olarak kullanılabilirler.