Sınıf Öğretmenlerinin Türkçe Dersinde Üstbilişsel Okuma Stratejilerini Kullandırma Düzeylerinin Değerlendirilmesi

Abstract

Üstbilişsel okuma, üstbilişsel stratejilerin okuma öncesinde, okuma sırasında ve okuma sonrasında kullanılmasıdır. Öğrencilerin iyi okuyucu olmaları ve okumalarında üstbilişsel stratejileri kullanmaları sınıflarında verilen üstbilişsel strateji eğitimiyle ilişkilidir. Üstbilişsel okuma stratejileri sınıf öğretmenleri tarafından öğrencilere kazandırılmakta ve bu beceriler öğrencilerin ileriki akademik yaşamlarında başarılarının anahtarı olarak karşılarına çıkmaktadır. Bu araştırma ile sınıf öğretmenlerinin Türkçe dersinde üstbilişsel okuma stratejilerini kullandırma düzeylerinin belirlenmesine çalışılmıştır. Araştırmada, tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini, 2021-2022 Eğitim Öğretim Yılında Diyarbakır İli merkeze bağlı ilkokulların 4. sınıflarında görev yapan 299 sınıf öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada, Özen ve Durkan (2016) tarafından geliştirilen Üstbilişsel Okuma Stratejileri Kullandırma Ölçeği (ÜOSKÖ) kullanılmıştır. Araştırmada, sınıf öğretmenlerinin 4. sınıf Türkçe dersinde üstbilişsel okuma stratejilerini “çoğunlukla uyguladıkları” ortaya çıkmıştır. Ayrıca araştırmada sınıf öğretmenlerinin üstbilişsel okuma stratejilerinden en çok “okuma sonrası” ve “okumaya hazırlık” stratejilerini kullandıkları belirlenmiştir. Sınıf öğretmenlerinin en az kullandığı okuma stratejisinin ise, okuduğunu değerlendirme stratejisi olduğu tespit edilmiştir.