Şeyh Gâlib’in “Düştü” Redifli Gazeli ile Kul Yusuf’un “Düştü” Redifli Deyişindeki Müşterek Tasavvufî Kavramlar Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

Kültür dokusunu besleyen tasavvuf, teşekkül ettiği günden bu yana aydın kesimin de halk şairlerinin de eserlerinde kendine yer bulmuştur. Toplumun her katmanına nüfuz eden tasavvufun edebî eserlere sirayet etmesi de tabii bir neticedir. Bu çalışmada da farklı edebi muhitlere mensup iki şairin, aynı redifli şiirleri mukayese edilerek müşterek tasavvufî kavramları ortaya konulacaktır. Çalışmanın amacı, XVIII. yüzyılda yaşamış Şeyh Gâlib ile yine aynı yüzyılda yaşamış olan Kul Yusuf'un farklı formlarda yazmış oldukları "düştü" redifli şiirlerin, ihtiva ettikleri müşterek manalar bağlamında incelemesini yapmaktır. Öncellikle tasavvufî şiirden bahsedilmiş. Daha sonra şairlerin muhtasar biyografileri ve inceleme konusu olan şiirleri verilmiştir. Son olarak da şiirlerdeki tasavvufî unsurlar şerh edilerek sonuca bağlanmıştır.

Şeyh Galip’in ‘düştü’ redifli gazelinin ontolojik analiz yöntemiyle incelenmesi

“…Şeyh Galip'in 'düştü' redifli gazelinin ele alınmasında Şekil 1'de yer alan yöntem ve aşamalar takip edilmiştir. Aynı gazel daha önce geleneksel(Açar 2018) ve yapısalcı yöntemlerle incelenmiş (Özuygun ve Baysan 2014) ancak ontolojik incelemeye tâbi tutulmamıştır. İnceleme bölümünde gazelin ses ve farklı anlam katmanları ele alınmıştır.…”