Selçuklu Ordularinda Subay Yeti̇şti̇rme

Abstract

Çalışmanın amacı; Selçuklu Devletleri'nde subayların nasıl yetiştirildiğinin ve bu subay yetiştirme sisteminin daha sonra kurulan Türk devletlerini nasıl etkilediğinin ortaya konulmasıdır. Çalışma, betimsel bir araştırmadır. Tarihsel araştırma deseninde tasarlanmıştır. Verileri, veri toplama araç ve yolları, verilerin analizi açısından nitel araştırma özelliği göstermektedir. Veri kaynakları dokümanlar ve uzmanlardır. Veriler, doküman incelemesi ve görüşme yöntemleriyle toplanmıştır. Yararlanılan dokümanlar ölçüte dayalı örnekleme, görüşüne başvurulan uzmanlar kartopu örneklemeyle oluşturulmuştur. Veri toplama araçları araştırmacılar tarafından geliştirilen üç farklı formdur. Verilerin analizinde Miles-Huberman nitel veri analiz modeli kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesi ve sınıflamasında MAXQDA veri analiz yazılımından yararlanılmıştır. Bulgulardan yola çıkarak Selçukluların eski Türk devletlerinden aldıkları askeri eğitim kültürünü, İslam devletlerinden aldıkları müesseselerle geliştirdikleri görülmüştür. Dönemin temel subay kaynağı küçük yaşta temin edilen gûlam adı verilen çocuklardır. Bu çocuklar saraylardaki gûlamhanelerde aynı anlayışta istenilen şekilde yetiştirilmiştir. Bu sistem sonraki dönemde Osmanlı Devleti'ni köklü biçimde, Türkiye Cumhuriyeti'ni kısmi olarak etkilemiştir.