Sayısal renk parametreleri ile toprak özellikleri arasındaki ilişkiye toprak horizonlarının etkisi

Abstract

Toprak rengi, morfolojik, fiziksel, kimyasal ve mineralojik özellikler hakkında önemli bir veri kaynağıdır. Bu nedenle toprak bilimcileri, toprak horizon sınırlarının belirlenmesinde, renkteki farklıklardan faydalanmaktadırlar. Bu araştırmanın amacı A ve C horizonlarından alınan toprakların bazı fiziksel-kimyasal özellikleri ile sayısal renk parametreleri (L, a ve b) arasındaki ilişkiye etkisini belirlemektir. Alüviyal arazinin üst ve alt zonlarında bulunan 17 toprak profilinin A ve C horizonlarından toplam 91 adet toprak örneği alınmıştır. Toprak örneklerinde sayısal renk parametre değerleri (L, a ve b), tekstür, pH, elektriksel iletkenlik, kireç, organik madde, değişebilir K, Na, Ca+Mg, katyon değişim kapasitesi analizleri yapılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, Toprağın A horizonlarında L değeri ile pH (0.77**) ve kireç (0.82**) arasında, a değeri ile kum (0.54**), Ca+Mg (-0.65**) ve KDK (-0.65**) arasında ve b değeri ile kum (0.52**), Ca+ Mg (-0.55**) ve KDK (-0.56**) arasında önemli korelasyon olduğu tespit edilmiştir. Toprağın C horizonlarında L değeri ile silt (0.57**), pH (0.65**), kireç (0.81**) ve K (-0.50**), a değeri ile kil (-0.58**) ve kum (0.48**) arasında ve b değeri ile kil (-0.55**) ve kireç (0.68**) arasında önemli korelasyon olduğu bulunmuştur. Çoklu doğrusal regresyon analiz sonuçlarına göre; A horizonlarında L ve a değerleri ile pH (R 2 = 0.68) ve a ve b değerleri ile kireç (R 2 = 0.73) içeriğinin, C horizonlarında ise L, a ve b değerleri ile kireç içeriğinin tespit edilebileceği belirlenmiştir. Sayısal renk parametrelerinin (L, a ve b), pH ve kireç içeriğinin belirlenmesinde güvenilir bir şekilde kullanılabileceği ancak, bu performansın horizon farklılığından da (A ve C) etkilendiği belirlenmiştir.