Rola glikanów w rozwoju i progresji nowotworu. Zastosowania kliniczne

Abstract

Charakterystyczną cechą złośliwienia komórek guza jest zmiana wzoru glikozylacji glikokaliksu powierzchni komórkowych, glikokoniugatów wydzielanych do płynów ustrojowych oraz glikokoniugatów macierzy zewnątrzkomórkowej. Zmiany glikozylacji są wynikiem mutacji genetycznych związanych z procesem nowotworzenia jak i zmian epigenetycznych zachodzących w środowisku guza, w tym zmian związanych z napływem składników odżywczych, ciśnieniem parcjalnym tlenu, ekspresją cytokin i stymulacją długotrwałych stanów zapalnych. Unikalny zestaw powierzchniowych antygenów cukrowych na komórkach nowotworowych rozpoznawany jest przez endogenne lektyny zlokalizowane w macierzy zewnątrzkomórkowej, śródbłonku naczyniowym, na leukocytach czy płytkach krwi i ma wpływ na zaburzanie podstawowych procesów związanych z zachowaniem się komórki, takich jak rozpoznawanie i adhezja międzykomórkowa czy oddziaływania komórka−składniki macierzy zewnątrzkomórkowej. Zmiany te mają krytyczny wpływ na potencjał migracyjny, inwazyjny i przerzutowy komórek nowotworowych oraz modulują odpowiedź immunologiczną. Ten unikalny wzór antygenów cukrowych powierzchni komórek nowotworowych odróżnia je od komórek prawidłowych i może być wykorzystany do ich identyfikacji, określenia zaawansowania choroby jak również stanowić cel terapii antynowotworowej.