Risk factors in the development of anorexia nervosa

Abstract

Anoreksija nervoza predstavlja složen poremećaj ishrane čije su osnovne karakteristike voljno smanjivanje i održavanje telesne težine na nivou ispod 85% od optimalne, iracionalan strah od hrane i gojaznosti, kao i poremećaj doživljaja telesne težine i oblika tela. Na razvoj, održavanje i kompleksnost simptoma utiču različiti biološki, psihološki i socijalni faktori. Cilj rada jeste predstavljanje faktora rizika koji mogu značajno doprineti razvoju i izraženosti simptoma anoreksije nervoze. Reč je o preglednom radu u kojem su prikazani ključni faktori koji utiču na nastanak i održavanje poremećaja. Posebno detaljno diskutovani su stilovi afektivnog vezivanja, perfekcionizam i zabrinutost povodom oblika tela, što predstavlja sržne psihološke faktore koji utiču na razvoj i izraženost simptoma dominantno prisutnih u kliničkoj slici. Nedostatak samopoštovanja i samopouzdanja, nerazrešeni emocionalni problemi, visoki, nerealistični standardi i ideali fizičkog izgleda kojih se osoba rigidno drži i uporno i dosledno pokušava da dostigne, nezadovoljstvo oblikom tela, odnosno izražena diskrepanca između doživljaja opaženog i zamišljene slike idealnog tela -povezani su sa maladaptivnim stavovima i navikama u vezi sa ishranom i često prethode dijagnozi anoreksije nervoze. Istraživanja ukazuju na to da su nesigurni stilovi emocionalnog vezivanja, perfekcionizam i zabrinutost povodom oblika tela značajno povezani sa simptomima anoreksije nervoze i da predstavljaju značajne predisponirajuće i održavajuće faktore. Fokusiranje na navedne probleme može značajno doprineti sveobuhvatnijoj prevenciji i tretmanu poremećaja.Ključne reči: anoreksija nervoza, afektivno vezivanje, perfekcionizam, zabrinutost povodom oblika tela UvodAnoreksija nervoza jeste psihološki poremećaj čiju suštinu predstavljaju promene u ponašanju u vezi sa ishranom, kako bi se smanjio apetit i postigao gubitak telesne 1 Članak predstavlja rezultat rada na projektu "Identifikacija, merenje i razvoj kognitivnih I emocionalnih kompetencija važnih društvu orijetnisanom na evropske integracije" (br. 179018) koji finansira Ministarstvo prosvete, nauke i tehnološkog razvoja Republike Srbije.2 Student doktorskih studija,