Risk factors for development of complication following peripherally inserted central catheters: A retrospective analysis of 850 patients

Abstract

Periferik yerleştirilen santral venöz kateterler (PYSK), üst ekstremite venleri kullanılarak kalbe dökülen büyük venlere ulaşılmasını sağlayan araçlardır. Bu çalışmada genel anestezi uygulamalarımız sırasında gerçekleştirdiğimiz PYSK girişimlerini retrospektif olarak inceleyerek, girişime bağlı komplikasyonları, bunların nedenlerini ayrıca girişimin başarısını etkileyen faktörleri belirlemeyi amaçladık.Yöntemler: Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulamaları Araştırma Merkezi Hastanesi ameliyathanesinde Kasım 2009 -Mart 2013 tarihleri arasında genel anestezi uygulamalarımız sırasında asistanlar tarafından PYSK uygulaması yapılan ve "Santral Venöz Kateterizasyon Formu" doldurulan 850 hastaya ait formlar retrospektif olarak incelendi.Bulgular: Hastalara toplam 1174 girişim yapıldığı ve ilk girişim için en çok sağ bazilik venin (%32,7) tercih edildiği görüldü. PYSK uygulamasının, zorluk (ikiden fazla deneme gereken) nedenleri incelendiğinde; hasta yaşı (p<0.001), VKİ<20 kg/m² (p<0.05), venin daha önce kullanılmış olması (p<0.001), uygulayıcının deneyimi (p<0.001) ile ilişkili olduğu bulundu. Hastaların %8,2'sinde komplikasyon geliştiği ve en sık görülen komplikasyonun girişim yerinde cilt altı hematom olduğu saptandı (%5,3). Komplikasyon görülmesine ait risk faktörleri; ileri yaş (p<0.05), kadın cinsiyet (p=0.024), VKİ>30 kg/m² (p<0.05), uygulayıcının eğitim süresinin 4 yıldan daha az olması (p=0.001), deneme sayısının ≥2 olması (p<0.001), kateterizasyon işleminde birden çok uygulayıcı olması (p<0.001) ve başarısız girişimler (p<0.001) olarak bulundu.Sonuç: Kateterizasyon işleminin deneyimli uygulayıcıların gözetiminde yapılması, 2 denemeden sonra başarılı olunamıyorsa, girişimin daha tecrübeli olan uygulayıcılara devredilmesine dikkat edilmesi gerektiği sonucuna vardık.