Rethinking tourism urbanization in türkiye through population growth rate and internal migration data

Abstract

Bu çalışmada, Türkiye’nin batı ve güney kıyılarındaki uluslararası turizm merkezlerinde meydana gelen turizm kentleşmesi olgusu nüfus artış hızı ve iç göç verilerindeki değişimler üzerinden incelenmiştir. Türkiye İstatistik Kurumu’ndan (TÜİK) elde edilen verilerden (1980-2021) hareketle turizm merkezlerinin nüfus artış hızları ve iç göç oranları hesaplanmıştır. Turizm merkezlerinin istatistiksel değerleri Türkiye’nin diğer yerleşim birimlerine ait değerlerle karşılaştırılmıştır. Bulgulara göre; 1980-1990 döneminin nüfus artış hızları, araştırmaya konu olan merkezlerin tamamında tüm sayım dönemlerindeki en yüksek değerler olarak ayırt edilmiştir. Bu dönemdeki nüfus artış hızları kent ölçeğinde karşılaştırıldığında, incelenen on kentin Türkiye’de %5’lik dilime girerek ilk sıralarda yer aldığı belirlenmiştir. 1980-2021 dönemindeki nüfus artış hızları ilçeler bazında karşılaştırıldığında da, turizm merkezlerinin Türkiye’de en yüksek nüfus artış hızına sahip ilçeler arasında yer aldıkları tespit edilmiştir. Bu ilçelerde, bağlı bulunduğu il dışında doğanların oranları 1985 yılında daha çok % 30’un altında kalmışken, 2021 yılında bu oranların önemli bir bölümü %50’nin üzerine çıkmıştır. Söz konusu ilçeler, 1985-2021 döneminde doğum yeri ölçütüne göre en fazla değişime sahip ilçeler arasında ön sıralarda yer almıştır. Sonuç olarak nüfus artış hızı ve iç göç değişkenlerinin, bir model olarak turizm kentleşmesinin açıklanmasında oldukça kullanışlı olduğu görülmüştür.