Reel Dövi̇z Kurunun Türki̇ye’ni̇n Turi̇zm Geli̇rleri̇ Üzeri̇ndeki̇ Etki̇si̇ni̇n Ampi̇ri̇k Anali̇zi̇

Abstract

The performance of the tourism sector in terms of the economic sense, that is to say, tourism receipts should be increased to benefit more from the positive economic impacts of tourism. In order to increase tourism receipts, the factors affecting tourism receipts are to be analyzed well. Surely, there are many factors that affect tourism receipts (economic, social, technological, demographic, environmental, etc. GİRİŞBir hizmet sektörü olan turizm, tüm dünyada büyük bir hızla gelişme göstermektedir. Turizm sektörü ülkelere kalkınma ve büyüme açısından çok önemli olan sermayeyi sağlama imkânı sunmaktadır. Bacasız sanayi olarak adlandırılan turizm sektörü gelişmekte olan bu ülkelere döviz girdisi sağlamakta, yeni istihdam olanakları oluşturmakta ve dış ödemeler bilançosu açıklarını kapatmakta, böylece ekonomiye ihtiyacı olan dinamizmi sağlamaktadır. Özellikle tarihi ve doğal güzelliklerini diğer ülkelere iyi pazarlayabilen ülkeler turizm gelirlerini ve dolayısıyla da döviz gelirlerini arttırmış, kalkınmada ve büyümede en çok ihtiyaç duyulan sermayeyi bu vesileyle sağlama yoluna gitmişlerdir. Ayrıca turizm sektöründe emek yoğun üretim tekniği hâkimdir. İstihdam yapıcı yönüyle de turizm sektörü ülkeler açısından oldukça önemlidir.Dünya Turizm Örgütü (UNWTO-World Tourism Organization) verilerine göre uluslararası turizm, son 20 yıl içerisinde yüksek ivmeyle büyüyerek 2012 yılında uluslararası turist sayısı yaklaşık 1 milyar 36 milyona ulaşmış, uluslararası turizm gelirleri ise 1 trilyon 75 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir.Uluslararası turizm gelirleri, araştırmaya konu olan son 13 yıllık dönemde % 126 oranında artış göstermiştir. Bu verilere göre, dünyanın en hızlı gelişen sektörlerinin başında turizm sektörü gelmektedir. Yükselen refah seviyesine bağlı olarak, seyahate ayrılan gelirin ve ulaşım imkânlarının artmasıyla büyüyen uluslararası turizm pazarından en yüksek payı almak için turist çeken ülkeler arasındaki rekabet giderek artmaktadır.Türkiye açısından da özellikle 1980'li yıllardan itibaren uluslararası turizm, başta ekonomik sahada olmak üzere sosyal ve kültürel alanlarda da hayli önem kazanmaya başlamıştır. Öyle ki son yıllarda ekonomik anlamda turizm sektörünün öneminin farkına varılması sayesinde sektörün desteklenmesi konusunda toplumsal uzlaşının oluştuğu görülmektedir. Bu sebeple Türkiye'de turizm sektöründeki hızlı gelişimin gelecekte de devam edeceği varsayıldığında, turizm sektörünün performansına etki eden faktörlerin iyi bir şekilde analiz edilmesi gerekmektedir. Çünkü turizm sektörü eğer iyi yönlendirilmezse mali ve doğal kaynakların atıl kalmasına, sosyal ve kültürel kirlenmelere yol açacaktır. Bu durumda zaman içerisinde Türkiye ekonomisinde birçok açıdan sıkıntılara sebep olacaktır.Teorik olarak turizm sektörünün performansı üzerinde etkili olan ve sektörü yönlendiren çok sayıda değişken bulunmaktadır. Ancak turizm sektörü üzerinde daha etkili olan değişkenler ise ekonomik değişkenlerdir. Bu yüzden turizm sektörünü etkileyen reel döviz kuru, enflasyon oranı, büyüme gibi makro eko...