Rational Use of Molecular Methods in the Diagnosis of Meningitis/Encephalitis

Abstract

Amaç: Santral sinir sistemi (SSS) infeksiyonları tüm dünyada önemli mortalite ve morbidite nedenidir. Günümüzde duyarlılığı ve özgüllüğü yüksek, kısa sürede ve az miktarda beyin omurilik sıvısı (BOS) örneğinden tanı sağlayan moleküler yöntemler mevcuttur. Çalışmamızın amacı menenjit/ensefalit paneli testinin akılcı kullanılıp kullanılmadığını belirlemek ve SSS infeksiyonlarına yaklaşımda etkin kullanım için önerilerde bulunmaktır. Yöntemler: Ocak 2022-Ocak 2023 arasında menenjit/ensefalit paneli istemi olan 46 BOS örneği çalışmaya dahil edildi. Örnekler, QIAstat-Dx Analyzer cihazı (Qiagen, Hilden, Almanya), QIAstat-Dx® Meningitis/Encephalitis (ME) Panel kiti (Qiagen, Hilden, Almanya) ile çalışıldı. Hastaların; yaş, cinsiyet, BOS lökosit, eritrosit, glukoz ve protein değerleri, kan lökosit ve C-reaktif protein (CRP) değerleri, ateş, baş ağrısı, ense sertliği ve bilinç bulanıklığı varlığı retrospektif olarak hasta dosyaları ve hastane bilgi sistemi aracılığıyla elde edildi. Bulgular: Toplam 46 BOS örneğinin 22'si kadın, 24'ü erkek hastaya aitti. Hastaların yaş ortalaması 60.2±19.2 yıl idi. Beşi kadın, dördü erkek hastaya ait olmak üzere toplam dokuz örneğin ME panelinde üç Varicella-zoster virus, iki Herpes simplex virus -1, iki Cryptococcus neoformans/gatti, bir Escherichia coli K1 ve bir Listeria monocytogenes pozitifliği tespit edildi; toplam pozitiflik oranı %19.5 idi. Panel (-) ve panel (+) olan gruplar arasında BOS lökosit, eritrosit değeri, bilinç bulanıklığı, kan lökosit sayısı ve CRP değeri anlamlı düzeyde farklılık göstermez iken panel (+) olan grupta ateş, baş ağrısı, ense sertliği, BOS protein yüksekliği ve BOS glukoz düşüklüğü anlamlı düzeyde farklılık gösterdi (p<0.05). Sonuç: Güçlü bir klinik şüphe varlığı ile alınan BOS örneklerinin mikrobiyolojik ve biyokimyasal olarak değerlendirilmesi sonrası akılcı bir algoritma ile ME paneli istenmesi uygun ve maliyet etkin olmasının yanı sıra etkenlerin hızlı, duyarlı ve özgül olarak tanınmasıyla gereksiz antibiyotik veya antiviral kullanımını, ek testlerin yapılmasını önleyecek ve hastanede kalış süresinin azalması gibi kazanımlar sağlayacaktır.