Cerebral palsy (CP) is the most common cause of disability in early childhood. It may present with delay in milestones such as head holding, sitting or walking; muscle tone abnormalities or balance and gait disorders. Epilepsy, mental retardation, speech disorders, strabismus and visual disturbances may accompany these motor disorders. In CP rehabilitation, the main objective is to keep the functional status at the optimal level, to prevent the secondary disorders and to improve the quality of life of the patient. For this reason, CP patients should be monitored by a rehabilitation physician regularly and the treatment must be redirected according to the encountered problems.Key Words: Cerebral palsy, rehabilitation, spasticity
ÖZETSerebral palsi (SP) erken çocukluk dönemindeki özürlülüğün en sık nedenidir. Baş tutma, oturma ya da yürüme gibi kilometre taşlarında gecikme; tonus bozuklukları veya denge ve yürü-me bozuklukları ile karşımıza çıkabilir. Bu motor bozukluklara epilepsi, mental gerilik, konuşma bozuklukları, şaşılık ve görme bozuklukları eşlik edebilir. SP rehabilitasyonunda temel amaç; fonksiyonel durumu mümkün olan en iyi düzeyde tutmak, sekonder bozuklukları önlemek ve hastanın yaşam kalitesini arttır-maktır. Bu nedenle SP'li hastalar düzenli olarak bir rehabilitasyon hekimi tarafından izlenmeli ve karşılaşılan problemlere göre tedaviye yön verilmelidir.Anahtar Sözcükler: Serebral palsi, rehabilitasyon, spastisite
Genel BilgilerSerebral palsi (SP); gelişimini tamamlamamış beyinde, ilerleme göstermeyen bir hasar sonucu meydana gelen, postür ve hareket bozukluklarına yol açan bir bozukluk olarak tanımlanır (1, 2). Erken çocukluk dönemindeki özürlülüğün en sık nedenidir (3).Serebral palsi prevelansı ortalama her 1000 canlı doğumda 1,5-3 olarak bildirilmektedir (4). Etiyolojisi tam olarak bilinmemekle birlikte anne ve bebeğe ait çeşitli risk faktörleri tanımlanmıştır (Tablo 1). Preterm doğum ve düşük doğum ağırlığı en önemli risk faktörüdür; doğum haftası ne kadar erken ve doğum ağırlığı ne kadar düşükse risk o kadar büyüktür (5-7). Geliş anomalileri ve doğum sırasında yardımcı cihaz kullanımı da artmış SP riski ile ilişkili bulunmuştur (3).
BulgularSerebral palsili bebeklerde spontan hareketlerde azalma, anormal baş ve ekstremite hareketleri, tonus ve reflekslerde bozukluk gözlenebilir (5). Bebek büyüdükçe baş tutma, dönme, oturma, emekleme, yürüme gibi motor gelişimin kilometre taşlarında gecikme; tonus bozuklukları, postur ve/veya denge bozuklukları, yürüme bozuklukları, kontrolsüz ekstremite hareketleri ortaya çıkabilir. Bu motor bozukluklara epilepsi, mental gerilik, yutma/konuşma bozuklukları, şaşılık/ görme bozuklukları eşlik edebilir (7-9) .Avrupa SP Değerlendirme Grubu (Surveillance of Cerebral Palsy in Europe-SCPE), değerlendiriciler arasında ifade birliğini sağlamak için 2000 yılında ortak bir tanımlamaya giderek baskın klinik özelliklerine göre SP sınıflamasını şu şekilde yapmıştır: