Psikoterapide Yapay Zekâ ve Chatbot: Etik Kurallar ve Sınırlılıklar

Abstract

Psikoloji seanslarına randevu almak, katılmak, uygun tarama, tanı ve tedavi sağlayan profesyonellere ulaşmak modern yaşamda zaman sınırlılıkları ve yoğun programlar sebebiyle giderek güçleşmektedir ancak bir alternatif olarak ortaya konulan yüz yüze psikoterapileri web tabanlı psikoterapi platformlarına taşımak veya yeni yöntemler üretmek kolay değildir. Etik sınırlılıklar ve uygulamaların içerdikleri dikkat gerektiren aşamalar nedeniyle oldukça karmaşık görünmektedir. Bu geçiş sürecini kolaylaştırabilmek için bu makalede, literatürde insan merkezli tasarımı, makine öğrenimi tekniklerini ve psikoterapinin klasik ilkelerini ve bu adımlarda kullanılabilecek uygulamaları, olası problemleri, çözümleri ve önerileri içeren genel bir bakış sunulmaktadır. Bu bilgiler kapsamında; danışanların terapötik bağ kurabileceği, dinamik ve kişiselleştirilmiş yazılımları incelemek, bekleme listesindeki hastalara destek sağlayarak ölçüme dayalı otomasyon sağlamak ve psikolojik sağlık hizmeti sağlayıcılarını arttırmak amaçlanmıştır. Bu amaçla, Woebot, Wysa, Otsimo Sanvello, Moodfit, Youper, Happify ve Mindstrong gibi web tabanlı psikoterapi uygulamaları incelenerek bulgular derlenmiş ve araştırmacılara genel bir bakış açısı oluşturulmaya çalışılmış ve psikoterapinin teorik bilgileri ve tarihçesi yerine özellikle web tabanlı psikoterapi uygulamalarında kullanılabilecek yazılımlara odaklanılmıştır.