Przyszłość polityki ekspedycyjnej Unii Europejskiej w ramach Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony

Abstract

Spoglądając na rozwój wydarzeń w Europie i na świecie oraz ich negatywnych skutków transferowanych do Unii Europejskiej (UE) zastanawiamy się jaką rolę odgrywają zewnętrzne, sektorowe polityki UE, aby zapobiegać, zmniejszać, czy niwelować zagrożenia związane chociażby z rozwojem terroryzmu czy innymi konfliktami, w tym hybrydowymi, toczącymi się tuż przy granicach UE? Import zjawisk stanowiących zagrożenie dla bezpieczeństwa wewnętrznego Unii Europejskiej w dość bolesny sposób odbija się na państwach członkowskich, powodując chaos na szczeblach decyzyjnych, co w konsekwencji osłabia całą UE. To z kolei wpływa na postrzeganie Unii Europejskiej jako słabej, nieradzącej sobie z problemami. W kwietniu tego roku Wysoka Przedstawiciel Unii ds. Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa Federica Mogherini powiedziała: "W ostatnich latach zaszły radykalne zmiany w środowisku bezpieczeństwa. Mieliśmy do czynienia ze wzrostem zagrożeń hybrydowych na granicach UE. UE stanowczo wezwano do dostosowania i zwiększenia jej potencjału jako gwaranta bezpieczeństwa. Związek między bezpieczeństwem wewnętrznym i zewnętrznym musi być nadal wzmacniany. Za pomocą tych nowych wniosków chcemy zwiększyć naszą zdolność do zwalczania zagrożeń o charakterze hybrydowym.[…]". Wnioski z ostatnich lat są takie, że bezsprzecznie Unia Europejska jest w coraz większym stopniu narażona na zagrożenia hybrydowe, obejmujące wrogie działania zmierzające do destabilizacji określonego regionu lub państwa (Hybrydowe zagrożenia, 2016). Dlatego już wcześniej należało podjąć działania (zamiast przyjmować wnioski), które w sposób synergiczny wykorzystywałyby dostępne narzędzia, zarówno w wymiarze wewnętrznym, jak i zewnętrznym. Celem niniejszego artykułu jest analiza roli i przyszłości polityki ekspedycyjnej w ramach WPBiO i jej oddziaływania na bezpieczeństwo wewnętrzne i zewnętrzne Unii Europejskiej.Niezbędnym narzędziem badawczym w przypadku analizowanego problemu okazała się metoda instytucjonalno-prawna. Akty normatywne, szczególnie sui generis, stanowią istotne instrumentarium w polityce ekspedycyjnej, rozumianej w niniejszym artykule jako wszelkie działania zewnętrzne (cywilne i wojskowe) prowadzone przez UE w ramach WPBiO.Pewne jest to, że Unii nie brakuje instrumentarium do przeciwdziałania wspomnianym zagrożeniom. Zarówno w wymiarze wewnętrznym posiada ona specjalnie do tego stworzone instrumenty, jak i w wymiarze zewnętrznym. Zatem należy w tym miejscu zadać sobie pytanie, czy podejmowane działania ekspedycyjne w ramach Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony (WPBiO), która jest bez wątpienia sektorową po-

Integracja państw Unii Europejskiej w ramach Wspólnej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony w świetle Brexitu

“…Zostało również podkreślone, że WPBiO jako pionier kompleksowego podejścia (comprehensive approach), łączącego zasoby i dzielenie wspólnej odpowiedzialności w wymiarze wewnętrznym i zewnętrznym, jest doskonałym polem do zacieśniania integracji i budowania efektywnej polityki bezpieczeństwa UE. W dobie rozprzestrzeniających się zagrożeń i ich eskalacji, reakcja Unii Europejskiej powinna być bardziej proaktywna niż reaktywna, co oznacza łączenie wszystkich elementów, od wczesnego ostrzegania począwszy, poprzez zapobieganie konfliktom i zarządzanie kryzysami, aż po budowanie pokoju (Wojnicz, 2016, s. 406, Joint Communication, 2013. Niezbędna jest także ściślejsza współpraca państw członkowskich UE.…”