Proefschriften 25 jaar na dato 25. Een kunstgebit een kwestie van doorbijten

Abstract

'Een kunstgebit, een kwestie van doorbijten' is niet slechts de titel van een proefschrift van 25 jaar geleden, het geeft ook de inhoud ervan goed weer. Ontevredenheid met een volledige gebitsprothese wordt niet alleen bepaald door de kwaliteit van de gebitsprothese en de condities in de mond, maar evenzeer door het feit of de patiënt kans ziet zich aan de gebitsprothese aan te passen en deze weet te accepteren. Om een edentate patiënt adequaat te behandelen, moet de zorgverlener daaraan veel aandacht besteden. Vijfentwintig jaar onderzoek heeft die conclusie niet onderuit gehaald, maar eerder verder onderbouwd. De huidige standaardbehandeling voor edentaten met atrofie van de processus alveolaris in de mandibula is een door 2 implantaten gedragen gebitsprothese. Voor patiënten met een nagenoeg intacte processus alveolaris in de mandibula blijft een conventionele gebitsprothese echter de eerste optie. Pas bij gebleken onvrede kunnen implantaten worden overwogen. InleidingIn de jaren '70 van de vorige eeuw wisten afstuderende tandartsen dat zij het vervaardigen van volledige gebitsprothesen niet geheel beheersten. Als studenten hadden zij voor ten minste 6 patiënten volledige gebitsprothesen vervaardigd en daarbij veel aandacht besteed aan de praktische aspecten. Onbeantwoord bleef de vraag waarom de behandeling van edentaten zoveel ongrijpbaarder was dan de behandeling van andere categorieën patiënten. Veel patiënten hadden gebitsprothesen met technische mankementen en waren er desondanks tevreden mee. Voor een andere categorie edentaten was met veel zorg een prachtige gebitsprothese vervaardigd, waaraan de patiënt echter niet kon wennen. Welke oorzaak daaraan ten grondslag lag, was onduidelijk. Het proefschriftOm de diverse factoren die ontevredenheid met gebitsprothesen zouden kunnen veroorzaken te ontrafelen, werd een klinisch onderzoek opgezet waarin zoveel mogelijk aspecten die een relatie met (on)tevredenheid zouden kunnen hebben, werden gemeten. Vervolgens werden deze factoren gerelateerd aan de mening van de patiënt over zijn of haar gebitsprothesen.Van 130 edentate patiënten voor wie nieuwe gebitsprothesen werden vervaardigd door studenten, werden voor, tijdens en na de behandeling klinische en psychosociale gegevens verzameld. De technische kwaliteit van de gebitsprothesen werd beoordeeld onafhankelijk van de anatomische conditie van de processus alveolaris. Beoordeeld werden de randlengte, de pasvorm en de opstelling van de protheseelementen, terwijl een objectieve beoordeling van de retentie en de stabiliteit buiten beschouwing bleef, omdat retentie en stabiliteit een combinatie zijn van de kwaliteit van de gebitsprothese en de conditie van de processus alveolaris. De anatomische conditie van de processus alveolaris van de maxilla en de mandibula werd klinisch, röntgenologisch en op gipsmodellen beoordeeld. De psychische conditie van de patiënt werd met behulp van psychologische vragenlijsten vastgesteld. Scores op 'neuroticisme' en 'health locus of control' werden geregistreerd. 'Health locus of co...