Problem kary śmierci jako elementu sprawiedliwego ustroju w doktrynie Cesare Beccarii

Abstract

Nowożytne teorie umowy społecznej stanowiły próbę wypracowania racjonalnej teorii legitymizacji państwa i prawa polegającej na sformułowaniu warunków, które miałyby uzasadnić tezę, że w domniemanym stanie natury jednostki dobrowolnie ukonstytuowałby państwo i podstawowe zasady jego ustroju. Zarówno w teorii Thomasa Hobbesa, jak i Johna Locke'a zapewnienie bezpieczeństwa jednostkom stanowiło podstawowy cel istnienia państwa i prawa. Z tego względu jednostki musiały zrzec się naturalnej wolności i upoważnić państwo do ustanawiania praw i stosowania przymusu. Czy zatem można zgodzić się z Hobbesem, gdy pisze, że "zgoda poddanego na władzę suwerenną zawiera się w tych słowach: uznaję czyli biorę za siebie wszystkie jego działania. W tym nie ma żadnego ograniczenia pierwotnej wolności przyrodzonej, albowiem, pozwalając mu zabić mnie, nie zobowiązuję się zabić samego siebie, gdy on mi to rozkazuje?" 1. Czy w stanie państwowym nadal możne obowiązywać opisana przez Locke'a zasada stanu natury, że w tym stanie "każdy człowiek posiada władzę zgładzenia zabójcy, by w wyniku przykładnego ukarania, powstrzymać innych od wyrządzenia podobnej krzywdy, której żadne zadośćuczynienie nie może zrekompensować, a która to władza ma się odnosić do każdego, a także by zabezpieczyć ludzi przed zamachami zbrodniarza, który wyrzekając się rozu