Preventie van allergie bij kinderen

Abstract

InleidingIn de tweede helft van de 20e eeuw is de prevalentie van allergische ziekten in de westerse wereld, en dus ook in Nederland, ongeveer verdubbeld.1 Op grond van verschillende observaties is het aannemelijk dat de westerse levensstijl in aanzienlijke mate van invloed is op het ontstaan van allergische ziekten.1 Identificatie van de factoren die verantwoordelijkheid zijn voor de toename van allergie is van groot belang voor de preventie van allergie. Toch is het nog steeds niet duidelijk welke onderdelen van de westerse levensstijl verantwoordelijkheid zijn voor de toename van allergie.2 In dit artikel bieden wij een overzicht van de literatuur op het gebied van allergiepreventie, op grond waarvan we adviezen formuleren die de kinderarts kan geven aan ouders van kinderen met verhoogd allergierisico. Erfelijke factorenDat allergische ziekten een erfelijke component hebben is duidelijk: alle allergische ziekten kennen familiaire clustering, en bij eeneiige tweelingen is de kans op concordantie van allergische ziekten groter dan bij twee-eiige. 3 In de laatste tien jaar is de kennis van de genetische factoren die een rol spelen bij het ontstaan van allergische ziekten explosief toegenomen (kader 1). De enige manier waarop genetische factoren behulpzaam zijn bij allergiepreventie, is bij het identificeren van een verhoogd risico van allergie: als de gezinsanamnese positief is (vader, moeder, broer of zus heeft een allergische ziekte) dan is de kans op een allergische ziekte bij een kind ongeveer twee keer zo hoog als bij een negatieve gezinsanamnese.3 Het risico neemt toe als er meer gezinsleden een allergische ziekte hebben en is het grootst als het hetzelfde type allergische ziekte betreft. Allergiepreventie richt zich doorgaans op dergelijke 'hoogrisicokinderen'. 4Blootstelling aan sigarettenrook De kans op astma en op een blijvend slechtere longfunctie is sterk verhoogd als de moeder tijdens de zwangerschap rookt en als de zuigeling na de geboorte thuis wordt blootgesteld aan sigarettenrook.5-9 Hoewel de associatie met andere allergische ziekten minder zeker is, spreekt het vanzelf dat bij adviezen voor de preventie van allergische ziekten het vermijden van blootstelling aan sigarettenrook niet mag ontbreken. SamenvattingDe recente toename van de prevalentie van allergische ziekten heeft een zoektocht doen ontstaan naar de factoren die de kans op allergie bepalen, in de hoop dat beïnvloeding van deze factoren leidt tot daling van de allergieprevalentie. Een rookvrije omgeving voor het (aanstaande) kind is een belangrijke effectief geachte maatregel. Uitsluitend borstvoeding gedurende ten minste vier maanden kan om veel redenen aangeraden worden, maar het preventieve effect op allergie is niet goed aangetoond. Hoewel meta-analysen aangeven dat als borstvoeding niet (meer) mogelijk is, hypoallergene kunstvoeding geschikt is als alternatief, is het bewijs daarvoor zwak. Voor alle preventieve voedingsmaatregelen lijkt bovendien te gelden dat ze weinig of geen effect hebben op latere uitingen van allergie. Bij ...