Prediction and early intervention in employees at risk for sickness absence due to psychosocial health complaints.

Abstract

Zoals bekend is een groot deel van het ziekteverzuim het gevolg van psychosociale problematiek. Dit proefschrift heeft als centrale thema's het identificeren van werknemers die verhoogd risico lopen op verzuim wegens psychosociale problematiek en de effectiviteit van een preventief coachingsprogramma.Allereerst werd een meta-analyse verricht op basis van 20 gepubliceerde studies, op een na allemaal uit Europese landen. De gevonden significante factoren die verzuim wegens psychosociale gezondheidsklachten kunnen voorspellen, zijn niet opzienbarend en betreffen onder andere ongehuwd zijn, gebruik van medicatie, weinig controle over het werk, weinig beslissingsmogelijkheden en ervaren van onrechtvaardigheid op de werkplek.Voor ontwikkeling van een screeningsinstrument om werknemers met verhoogd risico op verzuim wegens psychosociale gezondheidsklachten te identificeren werd gebruikgemaakt van data uit de Maastrichtse cohortstudie naar 'Psychische vermoeidheid in de arbeidssituatie'. Het betreffende hoofdstuk en tijdschriftartikel zijn wat onduidelijk over de exacte aantallen werknemers die geïncludeerd werden voor diverse analyses, maar ligt rond de 7.000-8.000. Bij vrouwen waren het zich depressief voelen, een burn-out hebben, vermoeid zijn, minder geïnte-resseerd in werk zijn, een verplichte verandering in werkdagen en alleen wonen voorspellend voor ziekteverzuim wegens psychosociale gezondheidsklachten. Bij mannen bleken een eerdere ziekteverzuimepisode, dwangmatige gedachten hebben, geestelijk vermoeid zijn, het moeilijk vinden om zich te ontspannen, gebrek aan ondersteuning van de leidinggevende en het geen hobby's hebben significant voorspellende factoren. Een beperking van dit deel van het onderzoek, zoals door de auteurs zelf ook aangegeven, is dat het volledig is gebaseerd op gegevens uit vragenlijsten die door de werknemers zelf zijn ingevuld. Het screeningsinstrument werd verder onderworpen aan methodologische en statistische validatie en lijkt toch een goede theoretische en wetenschappelijke basis te hebben.Uiteindelijk werd een preventieve coachingsinterventie getest onder 151 werknemers van drie grote bedrijven in Nederland die door het screeningsinstrument waren geselecteerd als hebbende een verhoogd risico op verzuim wegens psychosociale gezondheidsklachten. De interventiegroep (n = 76) ontving het preventieve coachingsprogramma en de controlegroep (n = 75) ontving standaardzorg. Er was na een jaar geen effect op zelf gerapporteerd verzuim maar op basis van objectieve verzuimdata werd wel een afname van 14% in verzuimduur gevonden (15,6 versus 18,1 dagen). Ook leek in de interventiegroep sprake van een zelf ervaren beter welzijn hoewel dit niet eenduidig was. Naast het geteste coachingsprogramma zijn andere methodes beschikbaar om verzuim te voorkomen dan wel vroegtijdig te interveniëren. Het zou dan ook nuttig zijn als in vervolgonderzoeken meerdere methodes met elkaar worden vergeleken op basis van kosten-effectiviteitsanalyses.