Post-Truth Kavrami Özeli̇nde Haki̇kati̇n Magazi̇nleşmesi̇: “Don’t Look Up” Fi̇lmi̇ Üzeri̇ne Bi̇r İnceleme

Abstract

Hakikat yitimi olarak betimlenen, post-truth kavramı içinde bulunduğumuz çağda haber içeriklerinin “gerçeklik”le bağlarını koparması anlamına gelir. Hakikat ile dezenformasyon, yalan haber, politize edilmiş mesaj, propaganda, manipülasyon, magazinel içerik arasındaki belirgin sınırların silikleştiği bir dönemin ifadesi olan kavramda medya araçları kitleler üzerinde etkilidir. İnsanların doğru ve sistematik bilgiye ulaşmalarının önünü kapatanlar ise üretim güçlerini ve ilişkilerini elinde bulunduran egemenlerdir. Politik alanla ilişkili bir pratik olan post-truth gündem belirlemede ve kamuoyunu yönlendirmede kişisel yargıları ve duyguları önceler. Çalışmanın amacı haberin nesnel gerçekliğinin karşısında magazinel öğelerle bezenmiş anlamını bir temsil alanı olan sinema anlatısı üzerinden anlamlandırıp görünür kılmaktır. Kavramsal çerçeveyi belirlemek için literatür araştırmasının yapıldığı çalışmada tesadüfi olmayan amaçlı örneklem tekniği kullanılmıştır. Bu yolla belirlenmiş 2021 yapımı bir Netflix içeriği olan “Don’t Look Up” filminin ideolojik yapısı nitel içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Kodlanmış anlamlara, kullanılan bağlamlara yönelik metinlerden geçerli anlamların çıkarılabileceği nitel içerik analiziyle görünenin ötesinde maskelenmiş çıkarımlar yapmak mümkündür. Film, yalnızca imajın belirleyici olduğu medya ortamlarında gerçekliğin anlamını yitirdiği yapay bir gündem inşa edilmesi bakımından önemlidir. Seçilen filmin anlatı yapısı, sinematografik öğeleri, filmde kurulan söylemler ve metaforlar post-truth kavramının haberdeki magazinleşme olgusu ile ilişkisini açık bir biçimde ortaya koyar.