StreszczenieCel pracy: Celem pracy była ocena stężenia przeciwciał przeciwtarczycowych, miana przeciwciał przeciwją-drowych oraz obecności przeciwciał przeciwko Borrelia burgdorferi w grupie pacjentek leczonych terapią fotodynamiczną (photodynamic therapy -PDT) z powodu liszaja twardzinowego (lichen sclerosus -LS) sromu.Materiał i metody: W surowicy 64 pacjentek oceniano stężenia przeciwciał przeciw receptorom tyreotropiny (anty thyroid stimulating hormone receptor -anty-TSHR), przeciwciał przeciwko tyreoglobulinie (anty--TG), przeciwciał przeciwko peroksydazie tarczycowej (anty-TPO) oraz miana przeciwciał przeciwjądrowych (antinuclear antibodies -ANA) przed zastosowaniem PDT i po niej. W badaniu stężenia przeciwciał wykorzystano metodę ELISA (enzyme-linked immunosorbent assay). Przeciwciała przeciwjądrowe oznaczano testem immunofluorescencji pośredniej Euroimmun Mozaika Hep-2/wątroba (małpa). Określono typ fluorescencji. Następnie dla grupy 25 pacjentek wykonano test ANA Profil 3 Euroline zgodnie z zaleceniami producenta. Procentowo określano występowanie poszczególnych rodzajów przeciwciał przeciwko ANA. W grupie 64 pacjentek oceniano także obecność przeciwciał anty-Borrelia (w klasie IgG i IgM) z zastosowaniem testu EUROLINE Westernblot.Wyniki: Wartości stężeń przeciwciał przeciwtarczycowych przed leczeniem i po PDT nie różniły się istotnie. Odnotowano istotne statystycznie obniżenie miana ANA po zastosowaniu PDT. Nie wykazano znaczących róż-nic w typach świecenia przeciwciał przeciwjądrowych zarówno przed PDT, jak i po niej. Przeciwciała przeciwko Borrelia burgdorferi w klasie IgG wykryto u jednej pacjentki, w żadnym przypadku nie stwierdzono obecności przeciwciał w klasie IgM.Wnioski: Zaburzenie mechanizmów autoimmunologicznych wydaje się istotnym czynnikiem w rozwoju LS sromu. Zastosowanie PDT wśród pacjentek z LS sromu znacząco wpływa jedynie na miano ANA. Uzyskane wyniki nie potwierdzają udziału Borrelia burgdorferi w rozwoju LS sromu.Słowa kluczowe: liszaj twardzinowy sromu, terapia fotodynamiczna, przeciwciała przeciwjądrowe, przeciwciała przeciwtarczycowe, przeciwciała przeciwko Borrelia burgdorferi.
SummaryAim of study: Lichen sclerosus (LS) is a chronic inflammatory disease of skin and mucous membranes. Autoimmune background has been suggested as a potential pathomechanism of LS development. The aim of our study was to evaluate concentration of thyroid antibodies (anti-TSHR, anti-TG and anti-TPO), antinuclear antibody titers and presence of Borrelia burgdorferi antibodies in patients with vulvar lichen sclerosus treated with photodynamic therapy.Materials and methods: Serum samples of 64 patients with diagnosed vulvar LS were taken in order to evaluate presence of Borrelia burgdorferi antibodies, antinuclear antibody titers and concentration of anti-TSHR, anti-TG and anti-TPO antibodies before and after PDT therapy (10 courses). As a topical photosensitizer