Pomiar otwartego i elastycznego myślenia (POEM). Polska adaptacja kwestionariusza do badania myślenia aktywnie otwartego (AOT)

Abstract

Cel Celem podjętych badań było opracowanie polskiej wersji kwestionariusza do pomiaru myślenia otwartego (Actively Open-minded Thinking, AOT). Kwestionariusz pozwala ocenić dyspozycję do rozważania analizowanych problemów z różnych punktów widzenia, bez względu na pierwotnie faworyzowane opcje, oraz krytyczną postawą wobec stosowanych reguł analizy informacji i formułowania wniosków. Metoda Badania prowadzono w dwóch grupach dorosłych. Trafność SAQ została sprawdzona za pomocą konfirmacyjnej analizy czynnikowej oraz analizy korelacji wyników skali z nasileniem potrzeby poznania, potrzeby poznawczego domknięcia czy refleksyjnością myślenia. Spójność wewnętrzna polskiej wersji skali AOT została oszacowana z użyciem współczynników alfa Cronbacha. Wyniki Polska adaptacja skali (Pomiar otwartego i elastycznego myślenia, POEM) spełnia kryteria rzetelności i trafności. Narzędzie uległo znacznemu skróceniu względem oryginalnej wersji skali AOT, co jest spójne z wcześniejszymi badaniami mającymi na celu poszukiwanie optymalnej i najbardziej wartościowej psychometrycznie konfiguracji itemów. Wartości współczynników spójności wewnętrznej okazały się wystarczająco wysokie, a narzędzie korelowało w oczekiwany sposób z zastosowanymi miarami pokrewnych konstruktów poznawczych. Konkluzje Myślenie w sposób otwarty i elastyczny może być zmienną dynamiczną, podlegającą wpływom treningu czy doświadczeń. Polska wersja skali mierzącej to zjawisko jest narzędziem o obiecujących wartościach psychometrycznych, wartym dalszych analiz. Skala POEM może być pomocna do oceny otwartości myślenia w kontekście edukacyjnym czy w badaniach nad uwarunkowaniami uproszonych kategoryzacji społecznych bądź radykalizacji poglądów.