Poli̇ti̇k Konuşmalardaki̇ İkna Ve Üslup Faktörleri̇ni̇n Seçmenleri̇n Sosyo Demografi̇k Özelli̇kleri̇ İle Si̇yasi̇ Terci̇hleri̇ne Göre Karşilaştirilmasi

Abstract

Öz Bu çalışmada, liderlerin konuşmalarındaki ikna faktörleri ile üslup faktörlerinin, seçmenlerin sosyo-demografik özellikleri ile siyasi düşüncelerini tanımlamalarına bağlı olarak farklılaşıp farklılaşmadığının tespit dilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaç doğrultusunda, Şanlıurfa ilinde nicel yaklaşımlardan anket tekniği kullanılarak saha çalışması yapılmıştır. Çalışmada toplanan verilerin analizinde betimleyici istatistikler, faktör analizi, tek yönlü ANOVA ve bağımsız örneklem t testi kullanılmıştır. Yapılan analizler neticesinde, ikna bileşenleri boyutları ile üslup ölçeği boyutlarının, seçmenlerin sosyo-demografik özelliklerine bağlı olarak farklı anlamlandırıldığı sonucuna ulaşılmıştır. Üslup boyutlarının tamamı sosyo-demografik değişkenlerle farklılaşma sergilerken; ikna boyutları bağımsız değişkenlerden yalnızca eğitim ve siyasi düşünceyle farklılaşma göstermektedir. Tespit edilen farklılaşmalar değerlendirildiğinde, öğrenmeye ve sahip olunan siyasi düşünceye bağlı olarak, seçmenlerin ikna edilebilirlikleri değişmektedir. Diğer yandan üslup boyutlarıyla bağımsız değişkenler arasındaki farklılaşmalar incelendiğinde, konuşmalardaki çatışmacı üsluba ilişkin söylemlere seçmenlerce desteğin, eğitim ve gelir seviyesi arttıkça azalacağını destekleyen bulgulara ulaşılmaktadır. Çalışma, liderlerin konuşmalarındaki ikna bileşenleri ile çatışma ve uzlaşma bağlamındaki üsluplarına yönelik söylemleri, seçmenlere sorarak değerlendirmeler yapmasından dolayı benzerlerinden ayrılmaktadır.

Li̇derleri̇n Üslubuna İli̇şki̇n Algilarin, Seçmenleri̇n Oy Verme Davranişilarina Etki̇si̇nde, Di̇ndarliğin Düzenleyi̇ci̇ Rolü: Üni̇versi̇te Öğrenci̇leri̇ Örneği̇

“…Özellikle Z kuşağı üzerinde yapılan araştırmalarda onların oy verme davranışları üzerinde referans grupları ile sosyal medyanın etkisinin fazla olduğuna işaret edilmektedir (Öztürk Küçük ve Toklu, 2020). Konuya ilişkin Başarır (2016) tarafından yapılan çalışmada çatışmacı üslup ile sosyolojik oy verme arasında pozitif, uzlaşmacı üslup arasında negatif, psikolojik oy verme ile çatışmacı üslup arasında pozitif, rasyonel oy verme ile çatışmacı üslup arasında negatif ile uzlaşmacı üslup arasında ise pozitif yönlü orta şiddette ilişkiler bulunduğu tespit edilmiştir. Güllüpınar ve Yıldırım (2020) tarafından üniversite öğrencileri üzerinde siyasal iletişimde üslup ile ilgili yapılan araştırmada genç seçmenlerin uzlaşmacı üslubu benimseyen siyasetçilere karşı algılarının olumlu, çatışmacı üslubu benimseyenlere karşı algılarının ise olumsuz olduğu sonucuna varılmıştır.…”

“…Ancak bu çalışmada konu görece genç bir seçmen kitlesini temsil eden üniversite öğrencilerinden toplanan verilerle araştırılmıştır. Ayrıca bu çalışmada daha önce araştırılmamış olan dindarlık değişkeni, üslup kaynaklı oy verme davranışını nasıl etkiliyor bu soruya da cevap aranmaya çalışılmıştır.Araştırmada Kullanılan Ölçüm Araçları, Geçerlilik ve Güvenilirlik SonuçlarıAraştırmada liderlerin çatışmacı ve uzlaşmacı üslupları ile ilgili alan yazın taraması sonucundaBaşarır (2016) tarafından geliştirilen 30 maddelik ölçek kullanılmıştır. Likert tipi ölçekteki ifadeler 1 "Kesinlikle Katılmıyorum"dan 5 "Kesinlikle Katılıyorum"a doğru sıralanmıştır.…”

“…Bu çalışmada ölçeğin Cronbach Alfa güvenilirlik katsayısı, arzu edilen değer olan 0,70'in üzerindedir ve 0,89 olarak hesaplanmıştır. Seçmenlerin oy verme davranışlarını ölçmek için yineBaşarır (2016) tarafından geliştirilen 20 maddelik ölçekten yararlanılmıştır. Sosyolojik oy verme, psikolojik oy verme ve rasyonel oy verme boyutlarından oluşan ölçek ifadeleri 1 "Kesinlikle Katılmıyorum"dan 5 "Kesinlikle Katılıyorum"a doğru sıralanmıştır.…”

“…Ayrıca dindarlığın rasyonel oy vermeyi negatif yönde etkilediği ancak bu etkinin istatistiksel olarak anlamsız olduğu araştırma ile ulaşılan bir başka sonuçtur. Araştırma ile elde edilen bu sonuçlarlaBaşarır (2016) tarafından yapılan çalışma ile elde edilen; çatışmacı üslup ile sosyolojik oy verme arasında pozitif, uzlaşmacı üslup arasında negatif, rasyonel oy verme ile çatışmacı üslup arasında negatif ile uzlaşmacı üslup arasında ise pozitif yönlü orta şiddette ilişkiler bulunduğu yönünde ulaşılan sonuçlar örtüşmektedir. Ancak bu çalışmada uzlaşmacı ve çatışmacı üslup ile psikolojik oy verme arasında kurulan model anlamsız çıkarkenBaşarır (2016) tarafından yapılan çalışmada psikolojik oy verme ile çatışmacı üslup arasında pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur.…”

“…Araştırma ile elde edilen bu sonuçlarlaBaşarır (2016) tarafından yapılan çalışma ile elde edilen; çatışmacı üslup ile sosyolojik oy verme arasında pozitif, uzlaşmacı üslup arasında negatif, rasyonel oy verme ile çatışmacı üslup arasında negatif ile uzlaşmacı üslup arasında ise pozitif yönlü orta şiddette ilişkiler bulunduğu yönünde ulaşılan sonuçlar örtüşmektedir. Ancak bu çalışmada uzlaşmacı ve çatışmacı üslup ile psikolojik oy verme arasında kurulan model anlamsız çıkarkenBaşarır (2016) tarafından yapılan çalışmada psikolojik oy verme ile çatışmacı üslup arasında pozitif yönlü bir ilişki bulunmuştur. Bu farklılığın ortaya çıkmasında; seçmenin kendini partisi ile özdeşleştirmesi, partizanca bir yaklaşımla hareket etmesi, siyasetle daha oy verme yaşına gelmeden ilişki kurması ve bir siyasi organizasyona adeta fanatik bir futbol taraftarı gibi derinden bağlılık göstermesi şeklinde tanımlanan psikolojik oy verme davranışının bu çalışmanın yapıldığı Z kuşağı olarak adlandırılan gençler üzerinde karşılığının yeterince olmamasından kaynaklandığı düşünülmektedir.…”