Podaż terenów zieleni w mieście. Jakość życia, standardy planowania, wartość

Abstract

25812.1. Znaczenie zieleni dla miasta i zdrowia jego mieszkańców Współcześnie mieszkańcy miast zmagają się z wieloma problemami związanymi z zanieczyszczeniami powietrza, falami upałów, nawalnymi deszczami i innymi groźnymi zjawiskami naturalnymi [Brown, 2020;Khomenko i in., 2021]. Odpowiedź na część tych zjawisk może i powinna stanowić zielona infrastruktura, czyli różnego rodzaju tereny zieleni (zaczynając od parków kieszonkowych i zielonych ścian, a kończąc na ogrodach działkowych, dużych parkach i lasach), które poprzez regulację mikroklimatu, przechwytywanie i gromadzenie wody oraz poprzez spełnianie innych funkcji ważnych dla ekosystemów mają realny wpływ na budowanie odporności miasta [Zuniga-Teran i in., 2020].W mieście odpornym na zmiany klimatu istnieją odpowiednie warunki do życia dla mieszkańców, co przekłada się na ich dobre samopoczucie i zdrowie [Mensah i in., 2016]. Warto zwrócić uwagę, że coraz więcej miast stara się organizować nowe tereny zieleni, np. Łódź (powstają woonerfy i parki kieszonkowe w związku z rewitalizacją i programem ,,Zielone Polesie") [MPU, Zielone Polesie, 2017 ] czy Kraków (powstawanie nowych parków, łąk kwietnych, zielonych przystanków w związku z walką z zanieczyszczeniami powietrza) [Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie, 2022]. Istnienie terenów zieleni nie tylko przekłada się na jakość życia mieszkańców i budowanie ich odporności, ale również wpływa na odbiór i wizerunek miasta i może w znacznym stopniu uatrakcyjnić daną przestrzeń, przyciągając tym samym turystów i nowych inwestorów.Wiele badań wskazuje na to, że tereny zieleni redukują stres (nawet samo patrzenie na zieleń, np. zdjęcie lasu czy widok na zieleń z okna) [Braçe i in., 2020;Hedblom i in., 2019]. Poprzez kontakt z naturą ludzie mogą się wyciszyć, zrelaksować, zredukowane zostają stany napięcia i lęku. Badania potwierdzają, że przebywanie wśród zieleni korzystnie wpływa na osoby, które cierpią na choroby psychiczne (np. depresję) lub zmagają się z różnymi zaburzeniami [Callaghan i in., 2021]. Warto zauważyć, że wiele szpitali, ośrodków opieki zdrowotnej i domów seniora powstaje w pobliżu terenów zieleni, by przyspieszyć rekonwalescencję pacjentów i zapewnić im pozytywne, kojące otoczenie.Przebywanie wśród zieleni, a zwłaszcza aktywność fizyczna wpływa na wydolność naszego organizmu. Osoby, które uprawiają sport na świeżym powietrzu rzadziej cierpią z powodu otyłości, a także zmniejszone jest u nich ryzyko wystąpienia chorób sercowo--naczyniowych i cukrzycy [De la Fuente i in., 2021]. W dodatku tereny zieleni wpływają na mikroklimat otoczenia (obniżenie temperatury, regulacja wilgotności powietrza), co jest szczególnie pożądane w centrach miast, zwłaszcza w okresie letnim [Grilo i in., 2020]. Brak zieleni i wysoki odsetek zabetonowanych nawierzchni może spowodować występowanie efektu tzw. miejskiej wyspy ciepła, co może przełożyć się na problemy zdrowotne u osób wrażliwych (małych dzieci i osób starszych), powodując m.in.: udary cieplne, omdlenia, zaostrzenie objawów przewlekłych chorób.Warto zwrócić uwagę, że ...