Pisye – Pladasa Koinonuna Bağlı Kırsal Yerleşim İzleri

Abstract

Çalışma, Muğla İli sınırları içinde, kuzeyde ve batıda Menteşe İlçe sınırı ile güneyde Gökova deniz kıyı şeridini kapsamaktadır. Bu alanda yapılan epigrafik araştırmalar neticesinde yörede ele geçen bazı belgeler Pisye'nin, Pladasa ile bir koinon (birlik) oluşturduğunu göstermektedir. Pisye-Pladasa Koinonunun birlik kentleri olan Pisye (Yeşilyurt) iç Karia'da, Pladasa (Sarnıç) ise Gökova Körfezinde kıyıya yakın bir konumda yer almaktadır. Koinonun territoriumu içinde önemli iki üyesi dışında epigrafik veriler ışığında lokalize edilen Londeis (Çiftlikköy), Leukoideis (Çırpı), Koloneis (Yeniköy) yerleşimleri de bulunmaktadır. Bu yerleşimler koinon çatısı altında tarımsal kimliğiyle var olan küçük köy ve çiftlik evi tarzında yerleşimlerden oluşmaktadır. Yerleşim izleri, Pisye-Pladasa'nın oluşturduğu bu yerel koinon birlikteliği içinde merkezi bir kent olgusundan uzak etrafı herhangi bir surla çevrili olmayan, doğal terasların düzeltilmesi ile oluşturulan alanlarda birleşik odalardan oluşan yapı gruplarının olduğu kırsal karakterli yerleşimleri işaret etmektedir. Bu komelerin koinon içinde ne kadar etkili oldukları tam olarak bilinmemekle birlikte, konumları ve yerel üretime sağladıkları katkı koinon için önemli bir dayanak olmalıdır. Gerek tespit edilen yüzey buluntuları gerekse epigrafik malzemelerin aktardığı bilgiler, en azında Hellenistik dönemden Geç Antik Çağa kadar koinon bütününde çiftlik evlerinin ve çevirmelerin de içinde olduğu bir yönetim şeması önerilebilir.