PISA 2012 Matematik Okuryazarlığı Testinde Farklı Ölçek Dönüştürme Yöntemlerinin Karşılaştırılması

Abstract

Bu çalışmada farklı ölçek dönüştürme yöntemlerini PISA 2012 matematik okuryazarlığı verileri üzerinde karşılaştırmak amaçlanmıştır. Bu amaçla seçilen iki kitapçıktan elde edilen puanlar madde tepki kuramına dayalı ölçek dönüştürme (ortalama-ortalama, ortalama-standart sapma, Stocking-Lord, Haebara) ve test eşitleme yöntemleri (MTK gerçek-puan eşitleme, MTK gözlenen-puan eşitleme) kullanılarak eşitlenmiş ve farklı yöntemlerden elde edilen sonuçlar incelenmiştir. Çalışma, 4 ve 11 numaralı kitapçıklardaki matematik testlerine verilen cevaplar kullanılarak yürütülmüştür. Bu nedenle araştırmanın çalışma grubunu Türkiye örnekleminde 4 numaralı kitapçığı cevaplayan 348 ve 11 numaralı kitapçığı cevaplayan 368 olmak üzere toplam 716 öğrenci oluşturmaktadır. Çalışmada test eşitleme için “denk olmayan gruplarda ortak madde deseni” kullanılmıştır. Verilerin analizinin ilk aşamasında madde tepki kuramının tek boyutluluk varsayımı test edilmiştir. Ardından PARSCALE 4.1 programı ile madde ve yetenek parametreleri kestirilmiştir. Parametre kestiriminde iki-parametreli lojistik model ve genelleştirilmiş kısmi kredi modeli kullanılmıştır. Daha sonra STUIRT programı ile dört farklı yöntem kullanılarak ölçek dönüştürme işlemi yapılmıştır. Son aşamada ise her iki formdan elde edilen test puanları POLYEQUATE programı ile eşitlenmiştir. Farklı yöntemlerden elde edilen hata miktarları ise ağırlıklandırılmış hata kareleri ortalaması (WMSE) ile hesaplanmıştır. Çalışma sonucunda, en az hata miktarına sahip yöntemin gerçek-puan eşitlemede Stocking-Lord, gözlenen-puan eşitlemede ise Haebara yönteminin olduğu bulunmuştur. En yüksek eşitleme hatasını ise ortalama-standart sapma yönteminin verdiği tespit edilmiştir.