PHÂN TÍCH DẠNG HÓA HỌC VÀ ĐÁNH GIÁ NGUY CƠ Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG BỞI Zn TRONG ĐẤT THẢI CỦA MỎ QUẶNG Pb/Zn LÀNG HÍCH, HUYỆN ĐỒNG HỶ, TỈNH THÁI NGUYÊN

Abstract

Các mẫu đất ở khu vực bãi thải của mỏ Chì/Kẽm làng Hích, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên đã được thu thập và phân tích. Hàm lượng Zn tổng số trong các mẫu đất được xác định bằng phương pháp quang phổ khối plasma (ICP-MS). Quy trình chiết liên tục Tessier cải tiến được sử dụng để chiết và phân tích dạng hoá học của Zn trong các mẫu đất. Kết quả thu được cho thấy hàm lượng tổng số của Zn trong các mẫu đất nằm trong khoảng từ 2305,4 ÷ 7479,1 mg/Kg, cao hơn từ 7,7 ÷ 24,9 lần so với quy chuẩn quốc gia về chất lượng đất (QCVN 03-MT: 2015/BTNMT). Kết quả phân tích dạng hoá học cho thấy, kẽm tồn tại chủ yếu ở dạng cặn dư (F5) hoặc liên kết với ôxit Fe/Mn (F3) và ít nhất ở dạng liên kết hữu cơ (F4). Thông qua chỉ số tích luỹ địa chất (Igeo) đã đánh giá được hàm lượng của Zn trong các mẫu đất ở khu vực bãi thải của mỏ chì/kẽm ở mức độ ô nhiễm cao và rất cao. Theo chỉ số đánh giá rủi ro (RAC) hàm lượng của Zn trong các mẫu đất bãi thải ở mức rủi ro môi trường trung bình và cao.