Peyzaj Parçalanmasının Siirt’in Endemik Bitki Türleri Üzerine Etkileri

Abstract

Bu çalışmanın amacı, 2000-2012 yılları arasında Siirt peyzajında meydana gelen parçalanmanın, endemik bitkiler üzerindeki etkisini araştırmaktır. Yöntemsel olarak, 2000-2012 yıllarına ait CORINE arazi örtüsü/arazi kullanımı verisi kullanılarak leke sınıfları üretilmiştir. Bu leke sınıfları için Patch Analyst programında yer alan ve FRAGSTATS arayüzüyle çalışan PatchGrid eklentisi kullanılarak peyzaj metrikleri hesaplanmıştır. Siirt peyzajında yer alan endemik bitkilere ait bilgiler derlenerek sayısal ortama aktarılmıştır. Ek olarak, Siirt peyzajında yer alan endemik bitki türlerinin IUCN kırmızı liste sınıfları da değerlendirilmiştir. Araştırma bulgularına göre, belirtilen yıllar arasında Siirt peyzajındaki en parçalı leke sınıfları 2012 yılında kıyı peyzajı ve üzüm bağları olmuştur. Her iki leke sınıfı için MPS, NumP ve CA değerleri 100% düşüş göstermiştir. Diğer yandan aynı yıllar arasında meyve bahçeleri, seyrek bitki alanları, sulanmayan ekilebilir alan ve doğal çayırlıklar daha büyük lekelere dönüşmüştür. Endemik türler ile leke sınıfları arasındaki ilişkiye bakıldığında, türlerin bulunduğu leke sınıflarının 48%'i değişime uğramıştır.