Peter Lombard’ın “Sentences”ı Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

Öz-Yüzyıllar boyunca Batı Hıristiyan dünyasında teoloji ders kitabı olarak okutulan "Sentences" adlı eserin yazarı Peter Lombard olarak bilinir. İncil'in yanı sıra teolojik açıdan irdelenen eserler arasında daha fazla yorumun konusu olmuştur. Bu eser her ne kadar eski kaynakların bir derlemesi olarak görülse de asıl önemi, teolojik materyalin organizasyonu, sunum yöntemi ve birçok önemli alanda doktrini ele alma biçiminde yatmaktadır. Bu öneme rağmen eserin yazarının yaşamı ve düşüncesine dair herhangi bir giriş ne yazık ki yoktur. Eser Hıristiyanlık geleneğinin nasıl geliştiğini ortaya koyarak başlar ve sonrasında Lombard'ın yaşamını ve çalışmalarını ortaya koyar. Tanrı, üçleme, yaratılış, angeloloji, insan doğası, etik, ayinlerin doğası ve nitelikleri, Hıristiloji de dahil olmak üzere ana konular eserde yorumlanmaya çalışılır. Orta Çağ'daki en önemli teolojik ders kitabı olarak kabul edilen "Sentences", kilise babalarının ve sonrasında ortaya çıkan yorumcuların bir dizi teolojik konudaki derlemelerinden meydana gelmiştir. Dört kitap halinde ayrıştırıldığında aşağıdaki gibi ifade edilebilir. Teslis inancının gizemi / Yaratılış üzerine / Enkarnasyon üzerine /İşaretler Doktrini (ayinler ve ayinsel işaretler üzerine).