Paphlagonia Hadrianopolisi’nden Yeni Bir Mezar

Abstract

ÖZPaphlagonia Hadrianopolis'i ve çevresinde gerçekleştirilen yüzey araştırmaları ve kazılarda, sandık mezar, oda mezar, alınlıklı mezar ve kaya mezarlarından oluşan zengin bir mezar repertuvarı tespit edilmiştir. 2021 kazı sezonunda anılan mezar tipleri dışında; beşik çatı formlu, köşe akroterleri profil şeklinde, bezemesiz, 84 x 68 cm ölçülerinde, kireçtaşı ostothek-çocuk lahti kapağının tespiti, kent için yeni bir mezar tipini ve aynı zamanda yeni bir gömü şeklini de gündeme getirmiştir. Kapağın in situ hali ile parçalar halinde taşlarla oluşturulan bir sanduka şeklinde olduğu belgelenmiştir. Bu hali ile kapağın her iki yönündeki kenet yuvalarının altta tespit edilen levhalarda olmaması mezarın iki kullanım evresi geçirdiğini ifade etmiştir. Kapağın ilk kullanım evresinde bir ostothek olduğu, ikinci kullanım evresinde ise sadece Paphlagonia Bölgesi'nin güneyinde görülen olasılıkla bir çocuk için oluşturulmuş alınlıklı mezar olabileceği görüşü üzerinde durulmuştur. Mezarın ilk kullanım evresinde ostothek olarak değerlendirilmiş olması aynı zamanda bölgede kremasyon gömünün varlığını da ortaya koymuştur. Bölgede yazıtlı ve yazıtsız ostotheklerin varlığı, kremasyon gömünün hem halk hem de askerler tarafından tercih edildiğini; dolayısıyla toplum içinde özel bir statü gerektirmeden, herkes tarafından kremasyon gömünün tercih edilebileceğini göstermiştir. Tespit edilen ostothek kapağının varlığı, bugüne kadar sadece Amastrist ve Pompeiopolis'te olduğu bilinen kremasyon gömü geleneğinin, Hadrianopolis'te de olduğunu kanıtlanmıştır. Bu durum aynı zamanda kentte kremasyon gömü için sadece ostotheklerin değil aynı zamanda pişmiş toprak urnelerin kullanılmış olabileceğini de düşündürmektedir. Kentte yürütülen düzenli arkeolojik kazıların son 10 yıl içinde gerçekleştirildiği göz önüne alındığında ileriki yıllarda mezar tipolojisi ve gömü gelenekleri ile ilgili verilerin artacağı ve kremasyon gömüyü kanıtlayacak yeni verilerin elde edileceği öngörülmektedir.