Özel Öğretim Kurumundaki Sınıf Öğretmenlerinin Milli Eğitim İdeolojisini Yeniden Üretme Pratiklerinin Okul Etnografyasıyla İncelenmesi

Abstract

Özet. Bu araştırmanın amacı, özel öğretim kurumundaki sınıf öğretmenlerinin milli eğitim ideolojisini yeniden üretme pratiklerini araştırmaktır. Araştırma nitel olarak tasarlanmış ve okul etnografyasıyla saha araştırması yapılmıştır. Araştırma sahasını Ankara ilindeki bir özel öğretim kurumu oluşturmaktadır. Araştırma sahasında sekiz sınıf öğretmeni ile yapılan derinlemesine görüşmeler, sekiz sınıf öğretmeninin derslerine ve zümre toplantılarına yönelik gözlemler ve dokümanlardan veriler toplanmıştır. Toplanan veriler betimsel analiz ve içerik analizi teknikleriyle çözümlenmiştir. Araştırmanın bulguları problem cümlesine bağlı olarak belirlenen temalar, kategoriler ve kodlar çerçevesinde verilmiştir. Araştırmanın sonunda elde edilen verilerden ulaşılan sonuçlar, sınıf öğretmenleri ideoloji kavramını siyasi düşünce kategorisi içerisinde Kemalizm, milliyetçilik ve muhafazakârlık ideolojisi açısından doğrudan üretirken, liberalizm ve neoliberalizm ideolojilerini dolaylı yoldan üretmektedirler. Sınıf öğretmenlerinin eğitim-öğretim uygulamalarının yeniden üretim sürecinde üst yapı olarak bakanlık ve kurum önemli rol oynamaktadır. Eğitim-öğretim uygulamaları örtük programın okul iklimi boyutunda kurumun eğitim felsefesinde beklentilerle ortaya koyduğu Atatürkçülüğü ve yaşam becerilerine vurgu yapan değerleri içermektedir. Sınıf iklimi açısından da eğitim-öğretim uygulamaları kurumun ilerlemeciliğe dayanan liberalizme yönelik öğeler içermektedir. İnformal kuralların ideolojik yansıması öğretmen ve öğrenci açısından iki boyutta değerlendirilebilir. Öğretmen açısından öncelikler bağlamında neoliberalizmin rekabet, paylaşım, hesapverebilirlik, güven boyutları ön plana çıkarken öğrenci açısından Atatürkçülük, milliyetçi ve muhafazakâr ideolojinin göstergelerine rastlanmaktadır.

A Content Analysis Related to Theses in Environmental Education: The Case of Turkey (2011-2015)

“…Developing categories: In the literature, there are similar qualitative studies (Temel, Şen & Yılmaz, 2015;Öntaş, 2015;Atmaca & Öntaş, 2014;Selçuk, Palancı, Kandemir & Dündar, 2014;Polat, 2013;Çiltaş, Güler & Sözbilir, 2012;Sert, Kurtoğlu, Akıncı & Seferoğlu, 2012;Yılmaz, 2012;Erdem, 2011;Yücedağ & Erdoğan, 2011;Karadağ, 2010;Tatar & Tatar, 2008;Ulutaş & Ubuz, 2008). Identified categories in these studies guide for developing categories.…”

Fen Eğitiminde Proje Tabanlı Öğretimle İlgili Tezlerin İçerik Analizi: Türkiye Örneği (2002-2014)

“…Araştırma kapsamında, doküman incelemesi yapılabilmesi için öncelikle amaca uygun olan dokümanlara ulaşılması gereklidir. (Yıldırım ve Şimşek, 2006, s. 193 (Yıldırım ve Şimşek, 2006, s. 197 (Temel, Şen ve Yılmaz, 2015;Öntaş, 2015;Atmaca ve Öntaş, 2014;Selçuk, Palancı, Kandemir ve Dündar, 2014;Polat, 2013;Çiltaş, Güler ve Sözbilir, 2012;Sert, Kurtoğlu, Akıncı ve Seferoğlu, 2012;Yılmaz, 2012;Erdem, 2011;Yücedağ ve Erdoğan, 2011;Karadağ, 2010;Tatar ve Tatar, 2008;Ulutaş ve Ubuz, 2008). Bu çalışmalarda belirlenen tanımlanmış kategoriler de göz önüne alınarak, toplanan tez çalışmaları dikkatlice okunmuş benzerlikler ve ortak yönlerini ortaya çıkaran ve araştırma probleminin çözümüne yardımcı olacak kategoriler geliştirilmiştir.…”