Özel Eği̇ti̇m Öğretmenleri̇ni̇n Görüşleri̇ne Göre Kaynaştirma Uygulamalarinin Değerlendi̇ri̇lmesi̇

Abstract

Bu çalışmada, KKTC’de görev yapan özel eğitim öğretmenlerinin görüşlerine göre okullardaki kaynaştırma uygulamalarının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Araştırma nitel araştırma yöntemlerinden olgu bilim deseninde ve görüşme tekniğinde tasarlanmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 17 özel eğitim öğretmeni oluşturmaktadır. Veriler içerik analizi ile çözümlenmiştir. Araştırmada, KKTC MEB bünyesinde yasal ve yönetsel eksikliklerden kaynaklı sorunlar bulunduğu sonucuna ulaşılmıştır. Kaynaştırma uygulamalarında yaşanılan sorunların çözümü sadece yasal düzenlemelerle üstesinden gelinebilecek kadar basit bir sorun olmanın ötesinde bir sistem sorunu olduğu ortaya konulmuştur. Yönetsel süreçlerde görülen eksiklikler tüm kaynaştırma uygulamalarını etkilemektedir. Bu durum, kaynaştırma öğrencisinin akademik ve sosyal gelişimini de engellemekte ve istenilen bütünleştirme hedeflerine ulaşmada yavaşlatıcı rol oynadığı sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmada öne çıkan bir başka sonuç ise, kaynaştırma uygulamalarına ilişkin yaşanılan problemlerin kaynağı olarak sosyal ve kültürel bağlamın etkili olması ve bu durumun kaynaştırma öğrencisinin duygu dünyasında derin çalkantılara yol açmasıdır. Bu bağlamda, kaynaştırma ile ilgili tüm paydaşların empati, bilgi ve farkındalık düzeylerinin artırılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır. Buna ilaveten, normal gelişim gösteren öğrencilerin bu bütünleşmede olumlu tutum ve davranışlar sergilemelerine katkı sağladığının altı çizilmiştir. Bir diğer sonuç ise, kaynaştırma politikalarında gelişmiş ülke eğitim sistemlerindeki standart ve kaliteye ulaşmak için başta eğitimde üst düzey karar vericilerden, eğitim yöneticilerine, öğretmenlerden öğrenci ve velilere kadar tüm paydaşların koordineli ve planlı bir şekilde sorumluluk almaları gerektiğidir. Ayrıca, yaşanılan güçlüklerin üstesinden gelebilmek için akademik başarıya odaklanmak yerine, bireysel farklılıkları gözeten yaklaşımları öne çıkarmak ve paydaşlara destek olmak için teknolojiden, yapay zekâ ve robotik uygulamalardan yararlanılmasının altı çizilmiştir. Araştırma, okul örgütlerindeki kaynaştırma uygulamalarının eğitsel ve yönetsel analizi açısından önem arz etmektedir.

Kaynaştırma Öğrencisi Velilerinin Okul, Okul Müdürü, Öğretmen ve Öğrenci Algısı

“…Öğrenci, okul müdürü tarafından bakıma/korunmaya muhtaç olarak algılanırken, veli tarafından gelişen birey olarak algılanmaktadır. Kaynaştırma öğrencilerinin kaynaştırma sürecinde sosyal anlamda ilerleme kaydettikleri (Duran Düşünür, 2018), kaynaştırma uygulamaları sürecinin normal gelişim gösteren öğrencilerin tutum, davranış ve öğrenmelerinde olumlu etkisinin olması (Sevim ve Atasoy, 2020) destek eğitim odasında eğitim alan kaynaştırma öğrencilerinin akademik başarılarının arttığına (Kale ve Demir, 2017) ilişkin çalışmaların olduğu görülmektedir. Bu çalışmada kaynaştırma öğrencisi velilerinin kendi çocuklarında ve sınıf arkadaşlarında belirtilen olumlu gelişmeleri gözlemledikleri ve bu sebeple öğrencilere yönelik çok fazla olumsuz metafor üretmedikleri anlaşılmaktadır.…”