Osmanlı Mahkemelerine Yansıyan Bazı Boşanma Davaları

Abstract

Toplumu oluşturan en küçük birim olan aile, kadın ve erkeğin ortak bir hayat sürmek amacıyla yaptıkları bir antlaşma ile kurulur. Boşanma ise bu kurulan bağın kopması evlilik aktinin son bulmasıdır. Kurana ve sünnete dayanan islam hukuku boşanmada erkeğe yani kocaya büyük yetki vermektedir. Bununla birlikte bu hakkı tamamen erkeğin tekeline de bırakmamıştır. 
 
 Şer’iyye sicilleri, Osmanlı aile hayatı, sosyal, ekonomi ve kültürel olarak birçok değerli veriler barındırması açısından özellikle tarihçiler açısından birincil kaynaklardır. Araştırma konumuzun ana kaynağını YÖK’te yayınlanan şer’iyye sicilleri transkripsiyonunu içeren tezler oluşturmaktadır.
 
 Çalışmamızda belirli bir yüzyıl ya da şehir tercih edilmemiş Osmanlı genelinde kadınların genel geçimsizlik nedenleri dışında boşanma sebepleri sondajlanarak incelenmiştir. Bu sebepler arasında konu başlıkları olarak yer verdiğimiz din sebepli(din hatta mezhep değiştirme, dine küfür) boşanma, sütkardeş olduklarının anlaşılması üzerine boşanma, sağlık sebepli(iktidarsızlık, delilik) boşanma, şartlı boşanma, buluğa erme gerekçeli boşanma, kuma sebepli boşanma yer almaktadır.