Örtük Program Yaklaşımı: Bir Ölçek Geliştirme Çalışması

Abstract

Örtük program kavramının anlaşılması, eğitimi daha iyi değerlendirmeyi sağlayacaktır. Bu nedenle, örtük program yaklaşımlarının analiz edilmesi gerekmektedir. Çalışmanın iki temel amacı bulunmaktadır (1) Eğitim fakültelerinde görev yapan öğretim elemanları ve bu fakültelerde okuyan öğretmen adaylarının örtük program yaklaşımlarını belirlemek ve (2) teorik bir perspektife dayalı olarak örtük program yaklaşımı ölçeğini geliştirmektedir. Ölçeğin geliştirilmesinde, Lynch (1989)’in örtük program teorisinden yararlanılmıştır. Katılımcılar, eğitim fakültesi öğretim elemanları ve son sınıf öğretmen adaylarından oluşmaktadır. Çalışmanın ilk aşamasında n=219 öğretim elemanı ve n=454 öğretmen adayından oluşan gruptan elde edilen veriler ile Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) yapılmıştır. AFA sonucunda 42 maddelik pilot ölçekten 8 madde çıkarılmıştır. Ayrıca bu grupta yer alan bireylerden elde edilen veriler ile Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmıştır. DFA’dan elde edilen sonuçlar AFA ile ortaya çıkan yapıyı desteklemiştir. DFA ile elde edilen yapının uyum indeks değerleri de kabul edilebilir olarak belirlenmiştir. Ölçeğin farklı bir grupta aynı yapıyı gösterip göstermeyeceği ile ilgili çapraz geçerleme çalışması yapılmıştır. İkinci aşamada ise farklı bir öğretmen adayı grubuyla (n=353) ve öğretim elemanlarından (n=47) veri toplanarak 2.kez doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. Her iki doğrulayıcı faktör analizi sonucunun AFA sonuçları ile uyumlu olduğu anlaşılmıştır. Ölçeğin Cronbach alfa güvenirlik katsayısı birleşik ilk veriler için (.659) ve birleşik ikinci veriler için (.856) olarak belirlenmiştir. Ölçeğin geneli ve alt boyutlarına yönelik güvenirlik analizleri sonuçları yeterli ve iyi düzeydedir. Örtük program yaklaşımı ölçeği, 3 faktör, 7 alt boyut ve 34 maddeden oluşmuştur. Sonuçlar, eğitim fakültesi öğretim elemanları ve öğretmen adaylarının örtük program yaklaşımlarını tespit etmek amacı ile geliştirilen ölçeğin güvenilir ve geçerli olduğunu göstermektedir.

The effect of participation in urban space on urban consciousness: The case of Denizli city

“…Türkçe literatürde konuyla ilgili göç (Güçlü, 2002;Torlak & Polat, 2006;Geyik, 2010;Mutlu & Özaydın, 2011;Acungil, 2012;Ökesli, 2014;Şahin & Anık, 2014) odaklı araştırmalar ağırlıktadır. Antalya (Güçlü, 2002); Trabzon (Beyazlı, 2005); Denizli (Torlak & Polat, 2006); Balıkesir (Birol, 2008); Samsun (Mutlu & Özaydın, 2011); Adana (Ökesli, 2014); Ordu (Yeşil & Yüksel, 2016); Bitlis (Hayta & Nalbant, 2019) kentleriyle ilgili araştırmalar; kentlilik bilinci ölçeği geliştirmek (Mutlu & Özaydın 2011;Talu, 2017;Candan & Kazak, 2018) amacıyla yapılmış çalışmalar mevcuttur. Kentlilik bilinci ve katılımla ilgili; kent planlama sürecinde kentlinin katılımını irdeleyen (Beyazlı, 2005); kentlilik bilincini kent kimliği-yere bağlılık, kentin sunduğu imkânlarkatılım, çevre bilinci oluşturma-yönetişim üçgeninde inceleyen (Ercoşkun vd., 2016); hemşehrilik bilincinin oluşumunda kent konseylerinin ve faaliyetlerinin rolünü (Usta & Bilgiç, 2017); kent konseylerinin kentlilik bilinci ve kent kültürü oluşumundaki etkisini (Erkul vd., 2019) araştıran; katılım temelli vatandaşlık tipi olan aktif vatandaşlık ile kentlilik bilinci arasındaki ilişkiyi analiz eden (Altun & Mazman, 2020); kentte yaşayan bireylerin yerel katılım ve kentsel hakları kullanmaları açısından kentsel aidiyet duygularını ve farkındalık düzeylerini Batman kenti örneğinde inceleyen (Bimay, 2021) çalışmalar bulunmaktadır.…”