Ortaokul Matemati̇k Ders Ki̇taplarindaki̇ Meti̇n Ve Meti̇n Dişi Öğeleri̇n Değerler Açisindan İncelenmesi̇

Abstract

Bu araştırmada, Talim ve Terbiye Kurulu tarafından onaylanmış 5, 6, 7 ve 8. sınıf düzeyinde dört adet matematik ders kitabında bulunan metin ve görseller değerler açısından incelenmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Araştırma kapsamında değer inceleme formu oluşturulmuş ve bu formda adalet, dostluk, dürüstlük, öz denetim, sabır, saygı, sevgi, sorumluluk, vatanseverlik, yardımseverlik, bilimsellik, estetik, paylaşım, esneklik, eşitlik, özgürlük, tasarruf, rasyonellik, iletişim ve bağlantı kurma değerlerine yer verilmiştir. Bu çerçevede değerlerin ders kitaplarındaki durumu, hazırlanan form dikkate alınarak incelenmiştir. Metin ve görsellerde yer alan değer içerikli ifadeler tespit edilmiştir. Elde edilen veriler kodlanarak sınıflandırılmıştır. Analiz işlemi MAXQDA 12 programı kullanılarak yapılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, incelenen matematik ders kitaplarından beşinci sınıf düzeyinde en çok yer alan değer vatanseverlik değeridir ve matematiksel değerlere değinilmemiştir. Altıncı sınıf düzeyinde en çok yer alan değer bağlantı kurma olup matematiksel bir değerdir. Yedinci sınıf düzeyinde en çok yer alan değer dürüstlük, sorumluluk ve yardımseverlik değeri iken bu sınıfta matematiksel değerlere değinilmemiştir. Sekizinci sınıf düzeyinde matematiksel değerlere daha fazla yer verildiği görülmüştür. Bu sınıfta en çok yer alan değer bağlantı kurma, eşitlik ve yardımseverlik değerleridir. İncelen ders kitaplarının hepsi dikkate alındığında en sık rastlanan değerlerin sorumluluk, vatanseverlik ve yardımseverlik değerlerinin oluğu ortaya çıkmıştır.