Ortadoğu Coğrafyasında Deaş: Tarihçesi, Eylemci Profili ve Propaganda Faaliyetleri

Abstract

Terör dünyada toplumsal, siyasi, ekonomik, hatta mekânsal çoklu etkileri olan bir olaydır. Son 10 yılda dünya ve ülkemiz kamuoyunu terör açısından en yakından ilgilendiren gelişme Ortadoğu'da ortaya çıkmış DEAŞ yapılanmasıdır. Çok kısa sayılabilecek bir zaman diliminde, alansal olarak geniş bir coğrafyada hâkimiyet kazanmıştır. Dönem dönem gücü zayıflasa da Ortadoğu coğrafyasındaki etkisi devam etmektedir. Bu çalışmada DEAŞ Terör Örgütü'nün ideolojik ve ekonomik yönelimleri incelenmiş tarihi gelişimi, propaganda ve eylem yöntemleri detaylıca ele alınmış ve belli çözümlemelerde bulunulmuştur. Çalışmanın temel amacı örgütün eylemci profilini ortaya çıkarmak ve buna bağlı olarak makro ölçekte örgütü temsil ettiği bilinen Rumiyah, Konstantiniyye ve Dabiq dergileri üzerinden propaganda faaliyetlerini açığa çıkarmaktır. Çalışmada nicel ve nitel yöntemler beraber kullanılmıştır. Özellikle eylemci profilinde Gaziantep Adliyesi'nden alınan veriler referans alınmış ve betimsel olarak çalışmanın amacı kapsamında kullanılmıştır. Dergilerin analizinde ise örgütün propaganda yapısını açığa çıkarmak amacıyla MAXQDA 12 programından faydalanılmıştır. Elde edilen sonuçlar göstermiştir ki DEAŞ Terör Örgütü, üyelerini ve sempatizanlarını zinde ve güçlü tutmak amacıyla propagandayı aktif bir şekilde kullanmaktadır. "Allah", "İslam", "Müslüman", "Cihat", "Şehit", "Kafir", "Mürted", "Hilafet" ve "Tağut", gibi sözcüklerin dergilerin tamamında propaganda aracı olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Çalışmanın temel öngörüsü, örgütün Ortadoğu Coğrafyasındaki gücüne paralel şekilde propaganda faaliyetlerinin dönem dönem artıp, dönem dönem azalacağı üzerinedir. Ayrıca Türkiye'nin bahsi geçen dergilerin ilerleyen yıllardaki sayılarında da düşman olarak tanıtılması halinin devam edeceği düşünülmektedir. Bu durum örgüt üyelerinin temel motivasyonunu sağlamada önemli bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır.