Örgüt Kültürü Tipinin Zorunlu Vatandaşlık Davranışına Etkisinde Örgütsel Adalet Algısının Aracı Rolü: Türkiye’deki En Büyük 500 Şirket Üzerinde Bir Araştırma

Abstract

Bu araştırmanın amacı, örgüt kültürü tipinin zorunlu vatandaşlık davranışına etkisinde örgütsel adalet algısının aracı rolünü incelemektir. Araştırmanın evrenini, “Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu” (İSO-500) listesindeki firmaların çalışanları (N=430132) oluşturmaktadır. Evrende yer alan firmaların hepsine ulaşılmaya çalışılmış, bunlar arasındaki 100 firma yöneticisinden olumlu geri dönüş alınmıştır. Her firmaya 5’er anket gönderilmiş ve geri dönen 414 anket değerlendirmeye alınmıştır. Elde edilen veriler, SPSS 25.0 ve AMOS 23.0 programları kullanılarak çözümlenmiştir. Elde edilen bulgulara göre katılımcıların çalıştıkları örgüte ait kültür tipini algılama düzeylerinin orta seviyede olduğu, örgütsel adalet algılarının orta düzeyde olduğu ve zorunlu vatandaşlık davranışını orta düzeyde sergiledikleri tespit edilmiştir. Araştırmanın bir başka bulgusu, örgüt kültürü tipinin zorunlu vatandaşlık davranışı üzerinde istatistiksel açıdan anlamlı ve negatif yönde bir etkisi olduğu ve bu etkide örgütsel adalet algısının kısmi aracı rolüne sahip olduğudur. Elde edilen bulguların, örgüt kültürü ve tipleri, zorunlu vatandaşlık davranışı ve örgütsel adalet ile ilgilenen örgütsel davranış alan yazınına katkı sağlaması umulmaktadır.