Okul Öncesi Öğretmenlerinin Oyun Zamanlarında Sergiledikleri Davranışların Öğretmen Rolleri ve Çocuk Katılım Modeli Bağlamında Değerlendirilmesi: Türkiye ve Amerika Örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, okul öncesi eğitimde güne başlangıçta yer alan oyun zamanlarında okul öncesi öğretmenlerinin sergiledikleri davranışların öğretmen rolleri ve çocuk katılım modeli bağlamında (Türkiye ve Amerika örneğinde) değerlendirilmesidir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması desenine dayanmaktadır. Çalışma grubunu Türkiye'nin Orta Karadeniz Bölgesi'ndeki bir ilde okul öncesi eğitime devam etmekte olan 22 farklı okul öncesi eğitim kurumundan ve Amerika Birleşik Devletleri'nin orta-güney bölgesinde yer alan bir ilde 18 farklı okul öncesi eğitim kurumundan tesadüfî örnekleme doğrultusunda seçilen birer okul öncesi eğitim ortamı ile buralarda görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Araştırmacı tarafından yapılan yapılandırılmamış gözlemler doğrultusunda elde edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Oyun zamanları içerisindeki öğretmen rolleri değerlendirildiğinde; Türkiye örneğindeki öğretmenlerin daha çok etkileşimsiz ve müdahaleci rollerini ve Amerika örneğindeki öğretmenlerin rehber ve işbirlikçi rollerini öne çıkaran davranışları sergilediği ortaya konmuştur. Oyun zamanlarının başlatılması, sürdürülmesi ve sonlandırılması aşamasında öğretmenlerin sergiledikleri davranışların çocuk katılımını sağlama durumlarının Amerika örneğindeki öğretmenlerde daha iyi düzeyde olduğu belirlenirken, oyun zamanlarının sonlandırılmasında her iki gruptaki öğretmenlerin belirgin bir şekilde daha müdahaleci olduğu ve çocuk katılımını daha sınırlı bir şekilde desteklediği de tespit edilmiştir. Çalışmadan elde edilen sonuçlar, okul öncesi öğretmenlerinin etkili öğretmen rolleri ve çocuk katılımını sağlama yolları üzerine teoriden uygulamaya bilgi sahibi olmaları için desteklenmesi gerektiğini ortaya koymaktadır.

Erken Çocukluk Eğitiminde Rehberli Oyuna Yönelik Öğretmen Görüşlerinin İncelenmesi

“…Türkiye ve ABD'de yer alan okul öncesi eğitim kurumlarının kıyaslanarak incelendiği çalışmada, okul öncesi öğretmenlerinin oyun zamanın başlatılmasında her iki ülkede de daha çok rehber rolünün üstlenildiği görülmüştür. Türkiye'de öğretmenlerin çocukları merkeze yönlendirme, oyun kurallarını açıklama ve istedikleri oyunları oynayabilecekleri konularında, ABD'deki öğretmenlerin ise çocuklarla bahçeye çıkma, merkezleri belirlemede yardım etme, oyunlarında denemeler gerçekleştirme ve materyallerle oynama konularında sohbet etmede rehberlik yaptıkları görülmektedir (Aksoy, 2021).…”