Okul Öncesi Eğitim Kurumlarına Devam Eden 48-72 Ay Arası Çocukların Özdüzenleme Becerilerinin İncelenmesi

Abstract

Özdüzenleme becerileri, okula hazır bulunuşluğun ve erken okul başarısının önemli bir yordayıcısıdır. Özdüzenleme, hedeflere yönelik eylemler amacıyla bilişsel, duygusal ve motivasyonel aktivasyonu yönetme yeteneğini ifade eder. Bireylerin kendi duygularını ve davranışlarını kontrol etmelerine ve değiştirmelerine, başkalarıyla olumlu etkileşimler sürdürmelerine ve genel olarak daha uyumlu işlevler için koşullar sağlamasına olanak tanır. Özdüzenleme becerileri, düşünceleri, duyguları ve davranışları kontrol etmek için çeşitli becerileri içerir. Özdüzenleme becerileri erken çocukluk döneminde gelişir, daha sonra anaokulu ve okul öncesi yaştan itibaren hızla artar ve doğrusal olmayan süreçlerde yetişkinliğe kadar gelişir. Bu araştırmanın amacı, Karaman ilinde 2017-2018 eğitim öğretim yılında okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 48 ile 72 ay arası çocukların özdüzenleme becerilerinin incelenmesidir. Araştırmada araştırmacı var olan durumu ortaya çıkarmayı amaçladığı için tarama modeli kullanılmıştır. Örneklem olarak 180 çocuğa uygulama yapılmıştır. Uygulama için Okul Öncesi Öz Düzenleme Ölçeği (OÖDÖ) kullanılmıştır. Ortalamalar arasındaki farkı test etmek için parametrik olmayan (non-parametrik) istatistik teknikler kullanılmış olup Mann Whitney U-testi ile Kruskal-Wallis Testi analizleriyle ölçüm yapılmıştır. Testlerin Cronbach Alpha Katsayıları incelendiğinde ölçeğin oldukça güvenilir ve yüksek derecede güvenilir bulunmuştur. OÖDÖ Cronbach Alpha Katsayıları incelendiğinde toplam ortalamanın α=.81 olarak oldukça güvenilir bulunmuştur. Araştırma sonunda; 48 ile 72 ay arası okul öncesi öğrencilerinin, “Dikkat/Dürtü Kontrolü” alt boyutunda öz düzenleme becerilerinde daha başarılı oldukları sonucuna ulaşılmıştır. Uygulayıcı Değerlendirme Formundan elde edilen öz düzenleme puanları, öğrencilerin yaş değişkenine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir.

The Reliability and Validity Study of Prosocial Behaviors toward Children with Special Needs Scale

“…Türkiye'de yapılan çalışmaların ise çocukların prososyal davranışları ile bazı değişkenler üzerine yoğunlaştığı görülmektedir (Karaman ve Dinçer, 2020). Örneğin anne-baba prososyal davranışları (Bağcı, 2015), ebeveynlerin prososyal davranışları ve çocuk sevme eğilimleri (Salıkutluk, 2017), annelerinin prososyal davranışları ve ebeveyn tutumları (Çubukcu, 2019), annelerinin sahip oldukları bireysel değerleri (Türen, 2022), öz düzenleme becerileri (Yurdakul vd., 2022), duygu düzenleme becerileri (Karadeniz, 2022), ahlaki yargı düzeyleri (Saygılı, 2021), zeka alanları (Türkmen, 2018) ve drama etkinlikleri (Demir, 2021) prososyal davranışlarla ilişkili olarak incelenmiştir.…”