Okul Öncesi Dönemde Akran Zorbalığı ve Okul Yapısı ile İlgili Değişkenlerin İncelenmesi

Abstract

Bireysel (çocukların yaş grupları) ve okulla ilgili değişkenler (okul türü, sınıf mevcudu, sınıftaki kız ve erkek öğrenci sayıları) okul öncesi akran zorbalığı davranışları kapsamında bu araştırma tarafından ele alınmıştır. Bu çalışma özelinde, okul öncesi dönemde akran zorbalığının fiziksel/ilişkisel ve sözlü zorbalık türlerine yönelik olarak okul türü ve öğrencilerin yaş grubuna göre farkları incelenmiştir. Ayrıca sınıf mevcudu ile sınıftaki kız ve erkek öğrenci sayılarının okul öncesi dönemde görülen akran zorbalığının fiziksel/ilişkisel ve sözlü zorbalık türlerini yordayıcılığı da bu çalışmada ele alınmıştır. Nicel araştırma desenine sahip olan bu çalışmanın örneklemini X ve X’te devlet okullarında veya özel okullarda çalışan 529 okul öncesi öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak, Okul Öncesi Akran Zorbalığı Ölçeği: Öğretmen Formu kullanılmıştır. Verilerin analizinde Tek Yönlü Çok Değişkenli Varyans Analizi (One-Way Multivariate Analysis of Variance-MANOVA) ve çoklu regresyon analizi yapılmıştır. Araştırma sonucunda fiziksel/ilişkisel zorbalık davranışlarının özel okullara kıyasla devlet okullarında daha fazla görüldüğü ancak okul türünün sözel zorbalık davranışlarında anlamlı bir farklılık yaratmadığı bulunmuştur. Öğrencilerin yaş grubu, fiziksel/ilişkisel zorbalık davranışlarında anlamlı bir fark yaratmazken, 49-60 ve 61-72 ay grubundaki çocukların 36-48 ay grubundaki çocuklara kıyasla anlamlı şekilde daha fazla sözlü zorbalık davranışlarında bulundukları ortaya çıkmıştır. Araştırma bulgularına göre toplam sınıf mevcudunun, sınıftaki kız öğrenci ve sınıftaki erkek öğrenci sayılarının fiziksel/ilişkisel ve sözlü zorbalık davranışlarına yönelik anlamlı bir fark yaratmadıkları tespit edilmiştir. Bulgular, okul öncesi dönemde akran zorbalığına yönelik güncel alanyazın dikkate alınarak tartılmıştır.