Öğretmenleri̇n Psi̇koloji̇k Sermaye Ve Örgütsel Stres Kaynaklarinin Bazi Deği̇şkenlere Göre İncelenmesi̇

Abstract

Çalışmanın amacı, öğretmenlerin psikolojik sermaye ve örgütsel stres kaynak düzeylerini saptamak ve bazı değişkenlere göre incelemektir. Araştırma betimsel tarama modelindedir. Araştırmanın örneklem grubunu 364 öğretmen oluşturmaktadır. Araştırmada "Psikolojik Sermeye Ölçeği" ve "Örgütsel Stres Kaynakları Ölçeği" kullanılmıştır. Verilerin analizinde, frekans ve yüzde dağılımı, aritmetik ortalama ve standart sapma, t-testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) testinden yararlanılmıştır. Elde edilen bulgular sonucunda öğretmenlerin en fazla umut, öz-yeterlik, işe özgü stres ve kariyer gelişiminden kaynaklı stres; en az psikolojik dayanıklılık, iyimserlik, örgütsel yapı ve iklimden kaynaklı stres yaşadıkları bulunmuştur. Öğretmenlerin örgütsel stres kaynak düzeyleri incelendiğinde, kadın öğretmenler erkek öğretmenlere göre işteki ilişkilerden kaynaklanan stres ve örgütsel rolden kaynaklanan stres; kıdem yılı 20 yıl ve üzeri olan öğretmenlerin kariyer yaşamından kaynaklı stres, işe özgü stres kaynak düzeyleri kıdem yılı 0-5 yıl olan öğretmenlere göre daha yüksek bulunmuştur. Branş öğretmenlerinin işe özgü stres ve örgütsel stres algılarının sınıf öğretmenlerine göre daha yüksek olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Erkek öğretmenlerin öz-yeterlik düzeyleri kadın öğretmenlere göre daha olumludur. 20 yıl ve üzeri kıdemdeki öğretmenlerin psikolojik sermaye ve özyeterliğe ilişkin algıları 0-5 yıl mesleki kıdemdeki öğretmenlere göre; 0-5 yıl kıdemdeki öğretmenlerin umut ve iyimserlik algıları 20 yıl ve üzeri kıdemdeki öğretmenlere göre daha yüksek bulunmuştur. Okul türü değişkenine göre imam hatip ortaokulunda görev yapan öğretmenlerin öz-yeterlik ve psikolojik dayanıklık algıları, ilkokul öğretmenlerine göre daha olumludur. Demokratik ortamda çalışan öğretmenlerin psikolojik sermaye, iyimserlik, umut ve öz-yeterlik algıları, ilgisiz ortamda çalışan öğretmenlere göre daha yüksektir. Öğretmenlerin yaşadığı stres kaynaklarının azaltılıp, psikolojik sermaye düzeylerinin iyileştirilmesine yönelik öneriler sunulmuştur.

An Examination of How Toxic Leadership Behaviours of School Principals Relate to Teachers' Perceived Stress

“…In Karadavut's (2005) study, it was found that while teachers' career development-related stress was high, their jobspecific stress level, organizational role, relations at work, organizational structure, and climate-related stress levels were moderate. In addition, there are studies that show that the work-related stress of teachers is high (Kaplan, 2021). Aslan and Ağıroğlu-Bakır (2018) also obtained that teachers experienced a high level of stress in the "progress and development, professional security, professional appearance, organizational opportunities, attitudes and behaviors of students, and attitudes and behaviors of parents" among organizational stressors.…”

“…As in many professional groups, teaching is among the most stressful professions (Stoeber & Rennert, 2008;Tekin et al, 2019). Work-related stress is among the most prevalent types of stress among teachers (Austin et al, 2005;Harmsen et al, 2018;Kaplan, 2021). Since teacher stress is a complex psychological phenomenon (Hu et al, 2019), many factors can be expressed as stressors.…”

The Relationship between Cyber Victimization and Depression in University Students: The Regulatory Role of Perceived Social Support

“…Hisli (1989, s. 3-13) de çalışmasında, yaşa göre depresyon ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık saptamamıştır. Ancak Atılgan ve Erözkan (2005) Bu çalışmada depresyon puanlarının karşılaştırıldığı diğer bir demografik değişken, medeni durumdur. Buna göre katılımcıların depresyon düzeylerinde romantik ilişkilerinin olması ya da bekar olmaları bakımından anlamlı bir fark bulunmamıştır.…”

Ortaokul Öğretmenlerinin Örgütsel Yalnızlık Algıları: Demografik Değişkenlerin Rolünün İncelenmesi

“…Bu zorlukları yaşayan bireyler kendilerine yönelik olumsuz bir bakış açısı geliştirebilir ve sosyal gruplardan çekilebilirler. Bu durum, yalnızlığa önemli katkıda bulunan yoğun mutsuzluk, huzursuzluk ve kalp kırıklığı duygularına yol açabilir (Kaplan, 2011;Şişman ve Turan, 2004;Wright, 2005a;Wright, 2005b;Wright, Burt ve Strongman, 2006).…”