Öğretmenleri̇n Okul Yaşam Kali̇tesi̇ Algilari İle Mesleki̇ Moti̇vasyon Düzeyleri̇ni̇n İncelenmesi̇

Abstract

Bu çalıĢmanın amacı öğretmenlerin okullarındaki yaĢam kalitesine iliĢkin algıları ile mesleki motivasyon düzeylerinin incelenmesidir. ÇalıĢmada ele alınan bu iki değiĢken öğretmenlerin cinsiyeti, kıdemi ve mezun olduğu okul türü bakımından incelenmiĢtir. Daha sonra öğretmenlerin okul yaĢam kalitesi algıları ile mesleki motivasyon düzeyleri arasındaki istatistiksel iliĢkiler irdelenmiĢtir. Katılımcılar Adana il merkezinde yer alan beĢ ilkokulda görev yapan 134 öğretmendir. Okul YaĢam Kalitesi Ölçeği (OYKÖ) ile Ġlkokul Öğretmeni Motivasyon Ölçeği (ÖMÖ) kullanılarak toplanan verilerin analizinde betimsel istatistikler incelenmiĢ, ttesti, tek yönlü varyans, korelasyon ve regresyon analizleri yapılmıĢtır. Analizler sonucunda, öğretmenlerin okul yaĢam kalitesi algılarının ortanın biraz üzerinde, motivasyon düzeylerinin ise yüksek olduğu belirlenmiĢtir. ÇalıĢmada cinsiyete göre anlamlı fark bulunmamıĢken, öğretmenlerin okul yaĢam kalitesi algılarında kıdeme göre anlamlı farklar bulunmuĢtur. Ayrıca öğretmenlerin okul yaĢam kalitesi algıları ile mesleki motivasyon düzeyleri arasında pozitif yönde anlamlı iliĢkiler bulunduğu ve OYKÖ puanlarının öğretmen motivasyonunu anlamlı bir Ģekilde yordadığı belirlenmiĢtir.

An Analysis of the Relationship Between Professional Autonomy and Professional Motivation of Teachers

“…Semerci (2015) okul öncesi öğretmenlerinin motivasyon düzeylerini incelediği araştırmasında mesleki kıdemleri yüksek öğretmenlerin görevlerine daha bir aşkla bağlandıklarını ortaya koymuştur. Ancak bu çalışmanın aksine, öğretmenlerin mesleki kıdemleri ve motivasyon düzeyleri arasında herhangi bir farka rastlamayan araştırmalar (Bakkal ve Radmard, 2019;Deniz ve Erdener, 2016;Sarı, Canoğulları ve Yıldız, 2018;Taş ve Selvitopu, 2020) da bulunmaktadır. Bu durumun nedeni, farklı örneklemlerde farklı veri toplama tekniklerinin kullanılması olabilir.…”

Öğretmenleri̇n Meslekî Moti̇vasyon Ve Teknostres Düzeyleri̇ni̇n İncelenmesi̇

“…Öğretmenlerin meslekî motivasyonlarının ve teknostres düzeylerinin kadın ya da erkek olma durumuna göre değişmediği söylenebilir. Sarı, Canoğulları ve Yıldız (2018), öğretmenlerin okul yaşam kalitesi algıları ile meslekî motivasyon düzeylerini inceledikleri çalışmada meslekî motivasyonun cinsiyete göre değişmediği sonucunu bulmuşlardır. Alanyazında bu bulguyu destekler nitelikte farklı çalışmaların da olduğu görülmektedir (Arslantaş, Tösten ve Bektaş Marakçı, 2018;Can, 2015;Çevik ve Köse, 2017;Ertürk, 2016;Recepoğlu, 2013;Taş ve Selvitopu, 2020;Yılmaz, 2009).…”

“…Öğrencilerin sınıfa ve öğrenmeye yönelik motivasyon sahibi olmalarında öğretmenlerin meslekî motivasyonları etkili olabilmektedir. Öğretmenlerin meslekî motivasyon düzeylerinin öğrencilerin okul yaşamının niteliği ile ilişkili olduğunu ifade etmek mümkündür (Sarı, Canoğulları ve Yıldız, 2018). Öğretmenlerin sahip olduğu meslekî motivasyon, öğrenci motivasyonunu etkilemekle birlikte, gerçekleştirilecek öğretmen düzeyindeki reformların uygulanmasında da etkili olabilmektedir (De Jesus ve Conboy, 2001).…”

“…Öğretmenlerin sahip olduğu meslekî motivasyon, öğrenci motivasyonunu etkilemekle birlikte, gerçekleştirilecek öğretmen düzeyindeki reformların uygulanmasında da etkili olabilmektedir (De Jesus ve Conboy, 2001). Öğretmenlerin öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının olumlu olması, meslekî doyum ve adanmışlık düzeylerinin yüksek olması meslekî motivasyonlarının da olumlu olmasını sağlayabilmektedir (Sarı, Canoğulları ve Yıldız, 2018). Öğretmenlerin meslekî motivasyonlarını öz yeterlilik algısı, okul amaçlarını içselleştirme, belirsiz durumlara karşı hoşgörülü davranış, genel durumundan mutlu olma, kendini geliştirme, sosyal ilişkiler, çalışma koşulları, psikolojik iyi olma, olumlu benlik duygusu, pedagoji ve kariyer gelişimi gibi faktörlerin etkileyebileceği bilinmektedir (Mansfield ve Beltman, 2014;Thoonen, Sleegers, Oort, Peetsma ve Geijsel, 2011).…”

“…Öğretmenlerin meslekî motivasyonları ve teknostres düzeyleri yaş gruplarına göre farklılık göstermemiştir. Alanyazında bu bulguyu destekleyecek farklı çalışmalar bulunmaktadır Arslantaş, Tösten ve Bektaş Marakçı (2018), Sarı, Canoğulları ve Yıldız (2018,. Çevik ve Köse (2017),Yılmaz (2009) veTanrıverdi (2007) tarafından yapılan çalışmalarda öğretmenlerin meslekî motivasyonun yaş seviyesine ve kıdeme göre değişmediği ifade edilmektedir.…”