Öğretmenlerin Kaotik Liderlik, Örgütsel Yabancılaşma ve Örgütsel Mutluluk Algıları Arasındaki İlişkinin Yapısal Eşitlik Modellemesi ile İncelenmesi

Abstract

Bir örgütün devamlılığı ve etkililiğinde en önemli unsurlardan birisi işgörenlerin mutluluğudur. Ülkelerin geleceğine yön veren eğitim kurumlarında, bu misyonun gerçekleşmesi için anahtar rol oynayan öğretmenlerin mutlulukları ve mutluluklarına etki eden unsurların araştırılması önem arz etmektedir. Bu bağlamda örgütsel mutluluğa etki eden olgular olarak kaotik liderlik ve örgütsel yabancılaşma da araştırma kapsamına dâhil edilmiştir. 2020-2021 eğitim öğretim yılında Sakarya ili merkez ilçeleri olan Adapazarı, Erenler ve Serdivan’da görev yapan ilk ve ortaokul ile lise öğretmenleri, araştırmanın evrenini oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemi ise bu ilçelerdeki resmi okullarda görev yapan ve tabakalı örnekleme kullanılarak belirlenen 404 öğretmenden oluşmaktadır. Veriler; Örgütsel Yabancılaşma Ölçeği, Örgütsel Mutluluk Ölçeği ve Kaotik Liderlik Ölçeği aracılığı ile toplanmıştır. Verilerin analizinde Yapısal Eşitlik Modellemesi kullanılmıştır. Araştırma bulgularına göre öğretmenlerin, kaotik liderlik ile örgütsel yabancılaşma algıları arasında, negatif yönde anlamlı ve yüksek düzeyde bir ilişki; kaotik liderlik ile örgütsel mutluluk algıları arasında pozitif yönde anlamlı ve yüksek düzeyde ilişki; örgütsel yabancılaşma ile örgütsel mutluluk algıları arasında ise istatistiksel olarak negatif yönde anlamlı ve yüksek düzeyde ilişki olduğu tespit edilmiştir. Örgütsel yabancılaşmanın aracılık rolüne ilişkin olarak, kaotik liderliğin örgütsel mutluluğa etkisinde örgütsel yabancılaşmanın aracılık rolüne sahip olduğu, bu aracılık etkisinin ise orta düzeyde olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

Collective and Smart Leadership of Educational Leaders to School Culture and Organizational Behavior Among Secondary City Schools Division of Dasmariñas

“…School culture is a social structure that is closely related to leadership in terms of revealing educational institutions' meaning, character, internal dynamics and relationships with their surroundings (Yalcin & Karadag, 2013).…”

Investigation of the Relationship Between Teachers' Perceptions of Administrative Spitefulness and Organizational Alienation

“…Bu bulguya göre öğretmenlerin genel olarak okula yabancılık yaşadıkları söylenebilir. Araştırmadan elde edilen öğretmenlerin çalıştıkları okula karşı yabancılaşma düzeyinin orta düzeyde olduğu bulgusunun alanyazında yer alan bazı araştırma bulgularıyla benzer olduğu görülmüştür (Demirel Yazıcı, 2019;Doğan, 2021). Alanyazındaki bazı araştırmalarda öğretmenlerin okula yabancılaşma düzeyinin düşük olduğu görülmektedir (Akın Kösterelioğlu, 2011;Elma, 2003;Eryılmaz, 2010;Kartal, 2019;Kayaalp, 2019;Kınık, 2010;Kovancı, 2020).…”

“…Bu bulgu erkek ve kadın öğretmenlerin okullarına karşı olan yabancılaşmalarının benzer düzeyde olduğunu işaret etmektedir. Alanyazın taramasında ulaşılan bazı araştırmalarda buna benzer bulgular elde edildiği görülmüştür (Akın Kösterelioğlu, 2011;Demirel Yazıcı, 2019;Doğan, 2021;Eryılmaz, 2010;Schlicte ve diğerleri, 2005;Trent, 2001). Bunun yanı sıra ulaşılan bazı araştırmalarda erkek öğretmenlerin okullarına karşı yabancılaşma düzeyi daha yüksek bulunmuşken (Ataş ve Ayık, 2013;Kartal, 2019;Sandidge, 2002), bazılarında ise kadın öğretmenlerin yabancılaşma düzeyi daha yüksek bulgulanmıştır (Kınık, 2010;Şirin, 2009).…”

“…Buna göre, daha yüksek mesleki kıdeme sahip öğretmenlerin daha fazla yabancılaşma yaşadıkları söylenebilir. Alanyazında bu bulguyu destekleyen bazı araştırmalarda öğretmenlerin yabancılaşmalarının mesleki kıdeme göre farklılık gösterdiği (Şimşek ve diğerleri, 2012;Celep, 2008;Doğan, 2021;Elma, 2003;Erdem, 2014;Kahveci, 2015;Yılmaz ve Sarpkaya, 2009) ifade edilmektedir. Bunun yanı sıra Akpolat ve Oğuz (2015), Celep (2008), Erdem (2014), Kahveci (2015), Yılmaz ve Sarpkaya (2009) ve Kesik ve Cömert (2014) meslekteki kıdemi az olanların yüksek kıdemli öğretmenlere göre daha fazla okula yabancılaştıkları tespit edilmiştir.…”